Inspiracje do planowania innowacji w szkole

Autorka: Dorota Pintal 

 

Uważasz, że innowacje nie są dla Ciebie?! Zainspiruj się i wprowadź w Twojej szkole innowację wykorzystując narzędzia TIK.

Podejmowanie działań innowacyjnych przez szkołę wynika z zapisów Art. 1 ustawy Prawo oświatowe [1]. W punkcie 18. przeczytamy, iż „System oświaty zapewnia w szczególności kształtowanie u uczniów postaw przedsiębiorczości i kreatywności sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu gospodarczym, w tym poprzez stosowanie w procesie kształcenia innowacyjnych rozwiązań programowych, organizacyjnych lub metodycznych.”
Innowację w edukacji definiujemy jako nowatorskie rozwiązania wprowadzane przez nauczycieli oparte często na ich inwencji twórczej.

Za nowatorskie działania uznajemy takie, które:

• są nowością w kulturze organizacyjnej danej szkoły lub placówki,
• wykraczają poza warunki i sposoby realizacji podstawy programowej,
• odpowiadają na zdiagnozowane potrzeby uczniów.

Włączanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych do procesów lekcyjnych to przestrzeń na działania innowacyjne.

Przykład 1. – W Szkole Podstawowej nr 10 w Zamościu [2] realizowane jest przedsięwzięcie Tydzień z Projektem Interdyscyplinarnym. Lekcje nie są prowadzone z podziałem na przedmioty. Przez cały tydzień uczniowie pracują metodą projektu.
Na poszczególnych poziomach (I-III, klasy IV, klasy V, klasy VI, klasy VII) integrowane są treści podstawy programowej ze wszystkich przedmiotów. Uczniowie wykonują różne zadania wokół wspólnego tematu. W trakcie pracy mają do dyspozycji laptopy, tablety, własne smartfony. Prezentację projektu przygotowują z wykorzystaniem narzędzi TIK, np. robią zdjęcia, kręcą filmy, przygotowują prezentacje w Prezi, VideoPrezi, Genially, przygotowują zabawy w LearningApps, itd. W ostatni dzień (piątek) odbywa się prezentacja, ocena koleżeńska, samoocena. I tu także wykorzystywane są narzędzia TIK.
Klasy VIII w ramach tego projektu przygotowują relacje. Pracując w zespołach tworzą reportaże. Każdy zespół przygotowuje relacje korzystając z innego narzędzia (mogą je wybrać spośród wskazanych w szkole lub zaproponować swoje). I tak tworzą interaktywne plakaty (np. Genially, PowerPoint), piszą teksty (Blogger, Padlet), robią zdjęcia i kręcą filmy, przygotowują relację filmową (Animoto, Google Zdjęcia, Biteable). Efekty prezentują podczas podsumowania działań.

Przykład 2. – W Szkole Podstawowej nr 1 w Ustrzykach Dolnych [3] nauczyciele wdrażają innowacyjne rozwiązania na różnych przedmiotach. Na lekcjach informatyki wprowadzane są elementy robotyki np. programowanie Ozobotów w aplikacji Ozoblockly, budowa i programowanie robotów Lego WeDo 2.0, wykorzystanie klocków Lego Mindstorms EV3. Także na lekcjach informatyki wykorzystywana jest drukarka 3D. Uczniowie pracują w aplikacjach 3D – Ms Paint 3D, Tinkercad, opracowują projekty do druku 3D, drukują za pomocą długopisów 3D.
Na lekcjach biologii nauczyciel/nauczycielka pracuje wykorzystując urządzenia, narzędzia i aplikacje:

• mikroskop cyfrowy podłączany bezpośrednio do komputera, co pozwala rejestrować obserwacje i przesyłać obraz na tablicę interaktywną;
• mikroskopy z kamerą cyfrową do obserwacji obiektów, robienia zdjęć i nagrywania filmów;
• kostki Merge Cube i odpowiednie aplikacje na smartfon lub tablet do obserwacji modeli anatomicznych np. serca czy mózgu.
  okulary VR i aplikacje, np. "Ludzkie ciało 3D VR", "3 D Bones and Organs" do obserwacji anatomicznych ludzkiego ciała;
• aplikacja Quiwer do tworzenia rozszerzonej rzeczywistość i obserwacji 3 D samodzielnie pokolorowanych wcześniej obrazków przedstawiających komórki roślinne i zwierzęce;
• aplikacje na smartfon czy tablet do rozpoznawania gatunków, np. aplikacji "Czyj to liść?" do rozpoznawania pospolitych gatunków drzew i krzewów, Atlas roślin, BirtNet do rozpoznawania głosów ptaków;
• programy, które pomagają w kształtowaniu ekologicznych zachowań np. przy segregacji śmieci "Gdzie wyrzucić", "Pan śmieciarz" czy przy zakupach "Zdrowe zakupy"
• aplikacje do tworzenia ćwiczeń i gier interaktywnych, np. Learning Apss, Kahoot, Wordwall, Quizizz.

Przykład 3. – W Szkole Podstawowej nr 350 w Warszawie [4] stosowane są rozwiązania w zakresie TIK, które angażują uczniów na poziomie R według modelu SAMR. Dokonano redefinicji procesu uczenia.
Uczeń/uczennica występuje tu w roli głównej, decyduje o tym, co zrobi i jak to zrobi. Nauczyciel/nauczycielka występuje w roli moderatora. TIK odgrywa tu istotna rolę. Bez użycia nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych uczniowie nie mogliby wykonywać swoich zadań. Uczniowie SP 350 projektowali w 3D sztuczne rafy naśladujące teksturę i strukturę architektoniczną naturalnych raf. Własne projekty wydrukowali na drukarce 3D i stworzyli rzeczywisty model rafy. Pracowali na wspólnej platformie tinkercad.com.

Przykład 4. – Szkoła Podstawowa w Rzeplinie [5] realizuje innowację „Niebieska skrzynka”. Na szkolnej stronie internetowej umieszczona została „Niebieska skrzynka”, która jest podlinkowana do Formularza Google. Za pomocą formularza uczniowie mogą przekazywać informacje o swoich problemach zaznaczając jedno lub więcej z poniższych zdań:

• Przez większość dnia jest mi smutno.
• Boję się o swoje zdrowie.
• Nie czuję się bezpiecznie w domu.
• Tęsknię za kolegami i koleżankami.
• Potrzebuję pomocy osoby dorosłej.
• Jestem przemęczony zbyt dużą ilością nauki.

Skrzynkę można zobaczyć na stronie https://sprzeplin.szkolnastrona.pl/ 

Każda szkoła może wprowadzić u siebie innowację wykorzystując narzędzia TIK. Ograniczają Was niewielkie zasoby sprzętowe? Postawcie na pracę zespołową. Inwencja twórcza nauczycieli i uczniów jest niczym nieograniczona.

Inspiracja powstała w ramach miesiąca tematycznego „Nauczyciele innowatorzy”

---
[1] Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. Z 2020 r. poz. 910 i 1378 oraz z 2021 r. poz. 4)
[2] Przykład autorki inspiracji.
[3] Opracowane na podstawie materiału nadesłanego przez szkołę na konkurs „Szkoła nowych możliwości. Konkurs dobrych praktyk wykorzystania technologii w nauczaniu” przez Małgorzatę Konopkę, dyrektorkę szkoły.
[4] Opracowane na podstawie materiału nadesłanego przez szkołę na konkurs „Szkoła nowych możliwości. Konkurs dobrych praktyk wykorzystania technologii w nauczaniu” przez Emilię Niedziałek, dyrektorkę szkoły.
[5] Opracowane na podstawie materiału nadesłanego przez szkołę na konkurs „Szkoła nowych możliwości. Konkurs dobrych praktyk wykorzystania technologii w nauczaniu” przez Dorotę Szemro-Aleksandrowicz, dyrektorkę szkoły.

#innowacja #SAMR #informatyka #wsparcie psychologiczne #metoda projektu