Wirtualna rzeczywistość w szkole – czy VR to przyszłość edukacji?

AUTORKA: Renata Maciejczyk

Wirtualna rzeczywistość dla uczniów nie jest tym samym, czym jest dla nauczycieli. Cyfrowi imigranci muszą wejść w świat cyfrowych tubylców i nie mogą się tego bać. Czym jest VR?

Uczenie się przez doświadczenie jest jednym z najefektywniejszych sposobów nauczania. Prawdopodobnie jest też najstarszą metodą uczenia się, a wzmianki o tego rodzaju edukacji można znaleźć u Sokratesa i Platona. Od starożytności aż do czasów najnowszych wszyscy wybitni filozofowie poszukiwali związku przyglądania się naturze i doświadczania z uczeniem się. Wirtualna rzeczywistość (ang.: Virtual Reality, VR) jest trójwymiarowym obrazem, tworzonym przy wykorzystaniu technologii informatycznej. Przy użyciu komputera powstają są nie tylko przedmioty, ale także wydarzenia, słowem wszystko, co nas otacza. Wirtualna rzeczywistość jest rzeczywistością, w której współcześnie osadzone są dzieci – wystarczy wspomnieć, że reprezentacja świata realnego lub fikcyjnego to po prostu gry komputerowe, które każde dziecko zna. Jak zatem wykorzystać taki potencjał w edukacji?

Przede wszystkim należy pamiętać, że VR nie zastąpi nauczycieli w przygotowaniu lekcji. Jest raczej pewnego rodzaju medium, sposobem przekazu. Warto w tym miejscu przywołać słowa Marshala McLuhana "the medium is the message". Koncepcja kanadyjskiego uczonego zakłada, że sposób wyboru przekazu sam w sobie jest przekazem, a wszelkie technologie są dodatkiem do tego, kim jest człowiek. Medium jest zatem przedłużeniem człowieka, który go używa, chociaż co do zasady człowiek nie jest świadomy charakteru zmiany technologicznej. Niemniej, nie ulega wątpliwości, że zmiana technologiczna ma to do siebie, że jest stała i wydaje się zasadnym stwierdzeniem, że wachlarz możliwości doboru środka przekazu materiału edukacyjnego jeszcze nigdy nie był tak szeroki jak obecnie. Warto zatem zastanowić się, jak wykorzystać VR w edukacji. Naturalnie musimy pamiętać, że wykorzystanie VR w polskiej szkole jest raczej melodią przyszłości, jednakże już dzisiaj możemy znaleźć przykłady wykorzystania tej technologii w nauczaniu najmłodszych. Oto kilka przykładów.

ClassVR, to wielokrotnie nagradzana technologia VR stworzona po to, aby zwiększać zaangażowanie uczniów, a przez to ułatwiać im przyswajanie wiedzy. ClassVR skierowana jest do uczniów w każdym wieku. ClassVR jest nie tylko medium przekazu, lecz oprócz sprzętu i elementów sterujących, zainteresowanym dostarczane są także treści oraz zasoby, które dostosowane są do programu nauczania. ClassVR składa się zatem z samodzielnych okularów VR, które nie wymagają dodatkowego sprzętu. Dodatkowo portal ClassVR umożliwia nauczycielom kontrolę nad przekazywanymi do okularów treściami oraz pozwala monitorować uwagę uczniów. Ponadto wśród materiałów edukacyjnych znajdują się nie tylko materiały z zakresu wirtualnej rzeczywistości, lecz także materiały korzystające z rozszerzonej rzeczywistości (ang. augmented reality – AR). I co na pewno równie istotne, nauczyciele mają wsparcie techników, którzy skonfigurują odpowiednio sprzęt, zaś zespół edukacyjny nauczy pedagogów, jak z niego najefektywniej korzystać.

Na rynku jest też dostępne Wirtualne Laboratorium Empiriusz, które zostało stworzone przez Nową Erę. Jest to cyfrowe laboratorium chemiczne, które jest w pełni wyposażone. Posiada odczynniki chemiczne, szkło laboratoryjne oraz sprzęt do wykonywania doświadczeń. Wszystko to jest cyfrowe, a zatem również bezpieczne dla uczniów. Na Wirtualne Laboratorium Empiriusz składają się wysuwany panel z goglami VR oraz kontrolerami, wbudowany komputer, karty laboratoryjne (karty pracy), mobilne stanowisko pracy oraz scenariusze zajęć. 

Innym przykładem wykorzystania VR w nauczaniu jest Aktin Nowoczesne Technologie Edukacyjne. W swojej ofercie posiada wieloprzedmiotowe wirtualne laboratorium, na które oprócz narzędzi VR składa się także drukarka 3D oraz roczny dostęp do portalu wirtualnych lekcji.

Być może dziś korzystanie z VR w codziennej edukacji brzmi abstrakcyjnie, dlatego też warto na początku zapoznać się z materiałem teoretycznym, dotyczącym zagadnienia VR w edukacji. W pierwszej kolejności postarajmy się poznać to narzędzie aby go oswoić, zanim zaczniemy z niego korzystać.

Oto lista linków do materiałów, które pozwolą lepiej zapoznać się z tematyką VR:

• ClassVR – https://www.classvr.com/polska-szkolna-rzeczywistosc-wirtualna/?gclid=CjwKCAjw9LSSBhBsEiwAKtf0n4noVZgrgUY9oLasHYEcOi2RMYdtnMhD3lH7-GLdHc6Gr20GT3bauBoC5qcQAvD_BwE
• Laboratoria Przyszłości - wirtualne laboratorium przedmiotowe ClassVR – https://www.youtube.com/watch?v=U_FFQvwmSbE
• Wirtualne Laboratorium Empiriusz – https://www.nowaera.pl/wirtualne-laboratorium/czym-jest-wirtualne-laboratorium
• Aktin Nowoczesne Technologie Edukacyjne – https://aktin.pl/towar/lista/482/gotowe-zestawy-pracownia-wirtualnej-rzeczywistosci-vr

Więcej artykułów o VR w edukacji

• Laboratoria Przyszłości – https://www.canva.com/design/DAEqisKwzvI/IrFg4kGY575bofo-56XC5g/view?utm_content=DAEqisKwzvI&utm_campaign=designshare&utm_medium=link&utm_source=publishsharelink&utm_source=newsletter&utm_medium=nl&utm_campaign=email_marketing
• VR w edukacji - subiektywny przegląd możliwości – VR w edukacji - subiektywny przegląd możliwościhttps://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/79/id/1410
• Czy wirtualna rzeczywistość to przyszłość edukacji? – https://centrumprasowe.wsb.pl/157602-czy-wirtualna-rzeczywistosc-to-przyszlosc-edukacji
• VR w edukacji - jak zdać każdy egzamin? – https://techno-senior.com/2021/09/12/vr-w-edukacji-jak-zdac-kazdy-egzamin/
• Rzeczywistość wirtualna w edukacji artystycznej – https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/2313/1/Kopoczek_Rzeczywistosc_wirtualna_w_edukacji_artystycznej.pdf

Wirtualna rzeczywistość jest czym innym dla uczniów, a czym innym dla nauczycieli. Warto oswajać VR już teraz, by za jakiś czas móc na co dzień pracować z nim w szkole.