Autor: Dorota Pintal 
&nbsp;
<div class="row">
<div class="col-md-12 col-sm-12 col-xs-12">
<div class="scen_description">
Uważasz, że innowacje nie są dla Ciebie?! Zainspiruj się i wprowadź w Twojej szkole innowację wykorzystując narzędzia TIK.
</div>
<div class="scen_description">
Podejmowanie działań innowacyjnych przez szkołę wynika z zapisów Art. 1 ustawy Prawo oświatowe [1]. W punkcie 18. przeczytamy, iż „System oświaty zapewnia w szczególności kształtowanie u uczniów postaw przedsiębiorczości i kreatywności sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu gospodarczym, w tym poprzez stosowanie w procesie kształcenia innowacyjnych rozwiązań programowych, organizacyjnych lub metodycznych.” 
Innowację w edukacji definiujemy jako nowatorskie rozwiązania wprowadzane przez nauczycieli oparte często na ich inwencji twórczej.
Za nowatorskie działania uznajemy takie, które:
<ul>
	<li>są nowością w kulturze organizacyjnej danej szkoły lub placówki,</li>
	<li>wykraczają poza warunki i sposoby realizacji podstawy programowej,</li>
	<li>odpowiadają na zdiagnozowane potrzeby uczniów.</li>
</ul>
Włączanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych do procesów lekcyjnych to przestrzeń na działania innowacyjne.
Przykład 1. – W Szkole Podstawowej nr 10 w Zamościu [2] realizowane jest przedsięwzięcie Tydzień z Projektem Interdyscyplinarnym. Lekcje nie są prowadzone z podziałem na przedmioty. Przez cały tydzień uczniowie pracują metodą projektu. 
Na poszczególnych poziomach (I-III, klasy IV, klasy V, klasy VI, klasy VII) integrowane są treści podstawy programowej ze wszystkich przedmiotów. Uczniowie wykonują różne zadania wokół wspólnego tematu. W trakcie pracy mają do dyspozycji laptopy, tablety, własne smartfony. Prezentację projektu przygotowują z wykorzystaniem narzędzi TIK, np. robią zdjęcia, kręcą filmy, przygotowują prezentacje w Prezi, VideoPrezi, Genially, przygotowują zabawy w LearningApps, itd. W ostatni dzień (piątek) odbywa się prezentacja, ocena koleżeńska, samoocena. I tu także wykorzystywane są narzędzia TIK. 
Klasy VIII w ramach tego projektu przygotowują relacje. Pracując w zespołach tworzą reportaże. Każdy zespół przygotowuje relacje korzystając z innego narzędzia (mogą je wybrać spośród wskazanych w szkole lub zaproponować swoje). I tak tworzą interaktywne plakaty (np. Genially, PowerPoint), piszą teksty (Blogger, Padlet), robią zdjęcia i kręcą filmy, przygotowują relację filmową (Animoto, Google Zdjęcia, Biteable). Efekty prezentują podczas podsumowania działań.
Przykład 2. – W Szkole Podstawowej nr 1 w Ustrzykach Dolnych [3] nauczyciele wdrażają innowacyjne rozwiązania na różnych przedmiotach. Na lekcjach informatyki wprowadzane są elementy robotyki np. programowanie Ozobotów w aplikacji Ozoblockly, budowa i programowanie robotów Lego WeDo 2.0, wykorzystanie klocków Lego Mindstorms EV3. Także na lekcjach informatyki wykorzystywana jest drukarka 3D. Uczniowie pracują w aplikacjach 3D – Ms Paint 3D, Tinkercad, opracowują projekty do druku 3D, drukują za pomocą długopisów 3D. 
Na lekcjach biologii nauczyciel/nauczycielka pracuje wykorzystując urządzenia, narzędzia i aplikacje:
<ul>
	<li>mikroskop cyfrowy podłączany bezpośrednio do komputera, co pozwala rejestrować obserwacje i przesyłać obraz na tablicę interaktywną;</li>
	<li>mikroskopy z kamerą cyfrową do obserwacji obiektów, robienia zdjęć i nagrywania filmów;</li>
	<li>kostki Merge Cube i odpowiednie aplikacje na smartfon lub tablet do obserwacji modeli anatomicznych np. serca czy mózgu. 
okulary VR i aplikacje, np. "Ludzkie ciało 3D VR", "3 D Bones and Organs" do obserwacji anatomicznych ludzkiego ciała;</li>
	<li>aplikacja Quiwer do tworzenia rozszerzonej rzeczywistość i obserwacji 3 D samodzielnie pokolorowanych wcześniej obrazków przedstawiających komórki roślinne i zwierzęce;</li>
	<li>aplikacje na smartfon czy tablet do rozpoznawania gatunków, np. aplikacji "Czyj to liść?" do rozpoznawania pospolitych gatunków drzew i krzewów, Atlas roślin, BirtNet do rozpoznawania głosów ptaków;</li>
	<li>programy, które pomagają w kształtowaniu ekologicznych zachowań np. przy segregacji śmieci "Gdzie wyrzucić", "Pan śmieciarz" czy przy zakupach "Zdrowe zakupy"</li>
	<li>aplikacje do tworzenia ćwiczeń i gier interaktywnych, np. Learning Apss, Kahoot, Wordwall, Quizizz.</li>
</ul>
Przykład 3. – W Szkole Podstawowej nr 350 w Warszawie [4] stosowane są rozwiązania w zakresie TIK, które angażują uczniów na poziomie R według modelu SAMR. Dokonano redefinicji procesu uczenia. 
Uczeń/uczennica występuje tu w roli głównej, decyduje o tym, co zrobi i jak to zrobi. Nauczyciel/nauczycielka występuje w roli moderatora. TIK odgrywa tu istotna rolę. Bez użycia nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych uczniowie nie mogliby wykonywać swoich zadań. Uczniowie SP 350 projektowali w 3D sztuczne rafy naśladujące teksturę i strukturę architektoniczną naturalnych raf. Własne projekty wydrukowali na drukarce 3D i stworzyli rzeczywisty model rafy. Pracowali na wspólnej platformie tinkercad.com.
Przykład 4. – Szkoła Podstawowa w Rzeplinie [5] realizuje innowację „Niebieska skrzynka”. Na szkolnej stronie internetowej umieszczona została „Niebieska skrzynka”, która jest podlinkowana do Formularza Google. Za pomocą formularza uczniowie mogą przekazywać informacje o swoich problemach zaznaczając jedno lub więcej z poniższych zdań:
<ul>
	<li>Przez większość dnia jest mi smutno.</li>
	<li>Boję się o swoje zdrowie.</li>
	<li>Nie czuję się bezpiecznie w domu.</li>
	<li>Tęsknię za kolegami i koleżankami.</li>
	<li>Potrzebuję pomocy osoby dorosłej.</li>
	<li>Jestem przemęczony zbyt dużą ilością nauki.</li>
</ul>
Skrzynkę można zobaczyć na stronie <a href="https://sprzeplin.szkolnastrona.pl/">https://sprzeplin.szkolnastrona.pl/</a> 
Każda szkoła może wprowadzić u siebie innowację wykorzystując narzędzia TIK. Ograniczają Was niewielkie zasoby sprzętowe? Postawcie na pracę zespołową. Inwencja twórcza nauczycieli i uczniów jest niczym nieograniczona.
Inspiracja powstała w ramach miesiąca tematycznego „Nauczyciele innowatorzy”
--- 
[1] Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. Z 2020 r. poz. 910 i 1378 oraz z 2021 r. poz. 4) 
[2] Przykład autorki inspiracji. 
[3] Opracowane na podstawie materiału nadesłanego przez szkołę na konkurs „Szkoła nowych możliwości. Konkurs dobrych praktyk wykorzystania technologii w nauczaniu” przez Małgorzatę Konopkę, dyrektorkę szkoły. 
[4] Opracowane na podstawie materiału nadesłanego przez szkołę na konkurs „Szkoła nowych możliwości. Konkurs dobrych praktyk wykorzystania technologii w nauczaniu” przez Emilię Niedziałek, dyrektorkę szkoły. 
[5] Opracowane na podstawie materiału nadesłanego przez szkołę na konkurs „Szkoła nowych możliwości. Konkurs dobrych praktyk wykorzystania technologii w nauczaniu” przez Dorotę Szemro-Aleksandrowicz, dyrektorkę szkoły.
</div>
<div class="tags_div">
<div class="tags_list">
<div>#innowacja</div>
<div>#SAMR</div>
<div>#informatyka</div>
<div>#wsparcie psychologiczne</div>
<div>#metoda projektu</div>
</div>
</div>
</div>
</div>

Inspiracje do planowania innowacji w szkole

Autor: Agnieszka Jankowiak-Maik (Babka od histy) 

&nbsp;
Narzędzia cyfrowe i humanistyka? Jak najbardziej! Edukacja szkolna powinna kształcić przede wszystkim kompetencje, a jedną z ważniejszych jest bez wątpienia sprawne posługiwanie się technologią komunikacyjno-informacyjną. Oto wybór najciekawszych aplikacji, które nie tylko uatrakcyjnią nasze lekcje, ale też sprawią, że nasi podopieczni nabędą bardzo konkretne, przydatne życiowo umiejętności, gdyż wiele z nich rozwija także myślenie analityczne, selekcjonowanie informacji czy myślenie kreatywne
Choć lekcje historii nadal potrafią kojarzyć się z wykładami oraz odpytywaniem z dat, to jednak coraz więcej nauczycieli i nauczycielek wprowadza do edukacji narzędzia cyfrowe. Przedmioty humanistyczne idealnie nadają się do pracy tego typu. Dodatkowym atutem jest też kształcenie myślenia kreatywnego – jednej z najbardziej istotnych kompetencji przyszłości.
Bardzo popularne stało się korzystanie z narzędzi takich jak Wakalet czy Padlet, służących do gromadzenia i udostępniania tworzonych materiałów, piękne prezentacje możemy tworzyć za pomocą Genially. Są to jednak dość powszechnie znane narzędzia, w moim wyborze starałam się więc wybrać te mniej znane, które mają szansę oczarować Waszych uczniów i uczennice.
Efekt „WOW” na dzień dobry
Myślę, że dobre nastawienie do lekcji gwarantuje nam już ogromną szansę na sukces. Dlatego poza intrygującymi tematami czy stawianiem pytań problemowych warto skorzystać z aplikacji, które przyciągną uwagę klasy od pierwszych minut. Polecam szczególnie aplikację „Breaking News Generator” (https://www.classtools.net/breakingnews/), która pozwala na stworzenie slajdu imitującego „wiadomość z ostatniej chwili”. Taka wiadomość może być świetnym wprowadzeniem do nowego tematu (możemy wprowadzić narrację: Z ostatniej chwili! Bezpotomnie zmarł Kazimierz Wielki. Koniec dynastii Piastów!). Slajdy możemy przygotowywać sami, ale będzie to również świetne ćwiczenie dla klasy. Młodzież będzie w ten sposób kształcić selekcję informacji. Aplikacja jest darmowa, nie wymaga rejestracji. Po stworzeniu slajdu możemy pobrać go na nasze urządzenie.
Drugą aplikacją, która bez wątpienia zaintryguje naszych uczniów i uczennice to My Heritage. Deep nostalgia ( https://www.myheritage.pl/deep-nostalgia ), która pozwala na „ożywianie” zdjęć. Po wgraniu zdjęcia do programu otrzymujemy animację – bohater czy bohaterka zdjęcia zacznie się rozglądać, zagadkowo uśmiechać. Myślę, że ożywiona postać historyczna, która wita naszych uczniów zrobi „efekt wow”! Aplikacja jest darmowa, ale wymaga rejestracji.
Social media w służbie humanistyki
Social mediów nie należy się bać! Warto je oswoić i wykorzystywać na lekcjach. Młodzież spędza w nich sporo czasu, dlatego warto pokazać im, jak można wykorzystać je w ciekawy, mądry i kreatywny sposób. Jestem przekonana, że włączenie ich do edukacji sprawi, że młodzież będzie się zdecydowanie bardziej angażować w lekcje.
Jednym z moich ulubionych ćwiczeń jest tworzenie fałszywych kont w social mediach znanym postaciom historycznym. Można w tym celu wykorzystać Instagram, Facebook, a nawet tak popularnego Tik Toka! Takie ćwiczenie bez wątpienia zmusza do wyszukiwania i selekcjonowania informacji – biogram postaci i opisy postów mają bowiem swoje ograniczenia. Aby przeprowadzić takie ćwiczenie można skorzystać z gotowych generatorów fałszywych kont, np. https://generatestatus.com/fake-instagram-account-maker/
Praca z fałszywymi kontami w mediach społecznościowych to również dobry pretekst do podjęcia dyskusji o „fake newsach” oraz o tym, jak łatwo manipulować informacją w internecie. Warto uczulić młodzież, by z takich generatorów korzystała w sposób mądry i odpowiedzialny.
Znane postaci jak bohaterowie gier RPG
Jedną z ciekawszych aplikacji, które odkryłam w ostatnim czasie jest Cardmaker (http://cardmaker.pythonanywhere.com/static/card/generator_postaci.html). Aplikacja jest darmowa, dostępna online i służy do tworzenia kart postaci w grach RPG (role-playing game – gra fabularna). W generatorze możemy dodać imię i nazwisko postaci, załadować zdjęcie i dodać specjalne zdolności. Od nauczycielek i nauczycieli zależy, na jakie elementy zwrócą uwagę, ale mogą być to największe osiągnięcia, cytaty, krótki biogram). W procesie tworzenia karty nasi uczniowie i uczennice również ćwiczą myślenie kreatywne oraz selekcjonują informacje, gdyż miejsce na nie jest naprawdę ograniczone!
Karta postaci nadaje się do pracy z autorami dzieł literackich, bohaterami książek, postaciami historycznymi. Tak naprawdę możliwości jest bardzo wiele.
Kreatywne ćwiczenia z „reala” do aplikacji
Bez wątpienia edukacja zdalna wymusiła przeniesienie części ciekawych rozwiązań do przestrzeni internetowej. W czasie edukacji stacjonarnej bardzo lubiłam korzystać z kostek Story Cubes, służących do snucia opowieści z wykorzystaniem prostych obrazków, znajdujących się na kostkach. Okazuje się jednak, że z tego rozwiązania możemy korzystać również online. Jednym z takich narzędzie jest Story Dice (https://rpg.nathanhare.net/storygen/), które generuje wskazaną ilość obrazków na drodze losowania. Możemy również pobrać aplikację Story Dice, która jest bardziej dopracowana wizualnie (https://play.google.com/store/apps/details?id=com.zuidsoft.storystones&amp;hl=pl&amp;gl=US ). Kości opowieści można wykorzystać przy uczeniu się słówek na językach, snuciu opowieści osadzonych w realiach historycznych lub na języku polskim. Ja chętnie wykorzystuję je również na lekcjach wosu – służą inspiracji przy tworzeniu programów wyborczych lub fundacji czy stowarzyszeń.
Gamifikacja na lekcjach z użyciem quizów
Bardzo mnie cieszy coraz bardziej powszechne wykorzystywanie mechanizmów gamifikacji w edukacji. Świetnie wpływa to na budowanie motywacji, wprowadza doskonałą atmosferę, a młodzi ludzie uczą się pozytywnej rywalizacji z dreszczykiem emocji. Wszak niekoniecznie musi tu chodzić o zwycięstwo. Idealnym rozwiązaniem na szybkie powtórki lub podsumowanie lekcji są quizy, które możemy wykonać za pomocą aplikacji Kahoot (https://kahoot.it/ ), która pozwala na stworzenie pytań i wgranie ilustracji. Podobne możliwości ma również Quizizz (https://quizizz.com/) czy Learning apss (https://learningapps.org/ ). Ostatnia strona zawiera bardzo dużo opcji – możemy tworzyć puzzle, mapy, osie czasu i wiele, wiele innych.
Drzewo genealogiczne online
Ostatnią aplikacją w dzisiejszym zestawieniu jest niezwykła aplikacja służąca do tworzenia drzewa genealogicznego swojej rodziny. Zdaję sobie sprawę, że na takie ćwiczenia niekoniecznie mamy czas na lekcjach, ale myślę, że warto zainteresować młodych ludzi ich korzeniami. Być może sięgną po historię swoich przodków? Aplikacja jest darmowa i dostępna tutaj: https://www.myheritage.pl/family-tree-builder.
Aplikacje i szeroko rozumiana technologia komunikacyjno-informacyjna stają się coraz bardziej popularne. Wybór stał się wręcz nieograniczony. Korzystanie z tych narzędzi rozwija kompetencje i uatrakcyjnia nasze lekcje. Warto jednak pamiętać, że żadne aplikacje nie zastąpią relacji, kontaktu i rozmowy, bo to one stanowią fundament mądrej szkoły.

Narzędzia cyfrowe w edukacji humanistycznej

Autor: Renata Maciejczyk
&nbsp;
Nauka zdalna spowodowała, że nauczyciele poszukują nowych możliwości prowadzenia lekcji bez codziennego kontaktu z uczniami w szkolnej klasie. Takie możliwości dają nam technologie informacyjne i komunikacyjne. Obecnie istnieje mnóstwo programów komputerowych, aplikacji desktopowych czy mobilnych, które mogą zapewnić alternatywę dla fizycznego kontaktu z innymi osobami. Jak je dobrać, co zaproponować uczniom? 
Dzisiaj skupimy się na bezpłatnych narzędziach, które ułatwią naukę zdalną zarówno nauczycielom jak i uczniom – i dadzą im możliwość samodzielnych poszukiwań i badań. Taki tryb pracy sprawdzi się także, gdy wrócimy na lekcje do szkoły, a więc poszukujmy!
Lekcja online czyli jak się spotkać z uczniami? 
Pierwszym wyzwaniem zdalnej edukacji było przeniesienie codziennego kontaktu do sieci w ten sposób, aby lekcje przypominały te znane wcześniej. Dzięki temu uczniowie mogą znowu poczuć się choć trochę tak, jakby byli w klasie, a nauczyciel/nauczycielka widzi reakcje uczniów. Wirtualne spotkania umożliwiają takie aplikacje jak choćby: 
Google Meet <a href="https://meet.google.com">https://meet.google.com</a> - wymaga posiadania konta Google (co nie jest równoznaczne z koniecznością posiadania konta pocztowego na Gmailu). O tym, jak konfigurować Google Meet w szkole, o bezpieczeństwie pracy i nie tylko przeczytasz po polsku w <a href="https://support.google.com/a/answer/9784550?hl=pl">https://support.google.com/a/answer/9784550?hl=pl</a> 
Microsoft Teams – można korzystać po założeniu bezpłatnego konta w środowisku Microsoft. Więcej informacji o możliwościach pracy zespołowej można znaleźć w <a href="https://www.microsoft.com/pl-pl/microsoft-teams/group-chat-software">polskojęzycznym samouczku MS Teams</a>
Wiele szkół korzysta dziś z platform, których częścią są te aplikacje. Co wówczas zyskujemy? Oba narzędzia umożliwiają przede wszystkim pracę w formule audio-video, bezpieczne środowisko dla uczniów i nauczycieli (każdej szkoły), udostępnianie ekranu, co nauczyciele mogą wykorzystać, traktując pulpit własnego komputera jak szkolną tablicę, na której prowadzą zajęcia. Dosyć popularnym narzędziem wśród nauczycieli jest również Discord <a href="https://discord.com">https://discord.com</a>, dotychczas znamy młodzieży z gier zespołowych w sieci. Więcej o tym, jak wykorzystywać pracę na tych platformach piszemy w innych inspiracjach. O tym, jak zabrać się do wdrażania platform w szkole można przeczytać w opracowaniu  <a href="https://lekcjaenter.pl/baza-wiedzy/post/poradnik-jak-wdrozyc-w-szkole-office-365-lub-g-suite-w-10-dni">Jak wdrożyć w szkole Office 365 lub G Suite w 10 dni?</a>
Jak prowadzić lekcję bez szkolnej tablicy? 
Do utworzenia tablicy edytowanej w czasie rzeczywistym warto wykorzystać narzędzia, których można używać w przeglądarce. Są to np. Miro czy Microsoft Whiteboard (zintegrowana z MS Teams). 
Nauczyciel/nauczycielka często musi również przesłać lub udostępnić uczniom materiały, z którymi uczeń/uczennica może zapoznać się samemu. Nauczyciel może wykorzystać metody nauczania wyprzedzającego bądź odwróconego. Te alternatywne metody opierają się na zamianie kolejności znanej ze standardowego nauczania. To uczeń przygotowuje materiał teoretyczny, a lekcja służy dyskusji, analizie i wnioskowaniu. Więcej informacji na temat alternatywnych metod nauczania można znaleźć w tekście „Jak pracować metodą nauczania odwróconego/wyprzedzającego w warunkach edukacji hybrydowej?”. 
Utworzone materiały najprościej jest udostępniać wykorzystując usługę Google Dysk lub serwisy internetowe takie jak np. Wetransfer (ograniczenie w bezpłatnym przesyłaniu do 2gb danych). Warto również wykorzystywać ogólnodostępne materiały z serwisów Google Arts&amp;Culture bądź tworzyć własne w serwisie epodreczniki.pl
Sprawdzamy wiadomości 
Do sprawdzenia wiedzy uczniów, zamiast tradycyjnych sprawdzianów czy kartkówek warto wykorzystać narzędzia, w których można znaleźć quizy lub samemu je tworzyć. Dobrym przykładem pierwszej ze wspomnianych rodzajów aplikacji jest Squla. Więcej informacji o Squli znajduje się w inspiracji „Metody i narzędzia, które sprawdzą się nie tylko w pandemii”. 
Do tworzenia własnych quizów nauczyciel/nauczycielka może wykorzystać np. Quizlet.
Uzupełniamy informacje, czyli serwisy z materiałami dla uczniów i nauczycieli 
Warto wspomnieć również o serwisach, które umożliwiają całościowe podejście do danego zagadnienia omawianego na lekcji. Dzięki nim można uzupełnić materiały lekcyjne; dają więc możliwość wymiany pomiędzy uczniami, uczniami i nauczycielami/ekspertami w danej dziedzinie.
Khan Academy – tu znajdziemy materiały teoretyczne, a także ćwiczenia dla uczniów. Mając konto nauczyciela można śledzić postępy swoich podopiecznych. 
<a href="http://www.brainly.pl">brainly.pl</a> – to społeczność skupiająca uczniów i ekspertów, polegająca na wzajemnej pomocy użytkowników. Uczeń, który nie rozumie jakiegoś zagadnienia lub nie potrafi wykonać jakiegoś zadania może zapytać o to innych użytkowników, którzy postarają mu się to wyjaśnić. Minusem brainly jest to, że większość zadań przerabianych na lekcjach jest tam rozwiązanych, co może zachęcać uczniów do „cyfrowego odpisywania”. Jednak należy pamiętać, że dobre korzystanie z tej aplikacji na pewno uczniowi pomoże. 
 

Podsumujmy, o jakich narzędziach była mowa w tej inspiracji: 
Videorozmowy: Google Meet, Microsoft Teams, Discord 
Tablice: Miro - <a href="https://miro.com">https://miro.com</a>, Microsoft Whiteboard - <a href="https://www.microsoft.com/pl-pl/microsoft-365/microsoft-whiteboard/digital-whiteboard-app">https://www.microsoft.com/pl-pl/microsoft-365/microsoft-whiteboard/digital-whiteboard-app</a> 
Padlet - https://padlet.com
Udostępnianie materiałów: 
Dysk Google - <a href="https://www.google.pl/intl/pl/drive/">https://www.google.pl/intl/pl/drive/</a> 
Wetransfer - <a href="https://wetransfer.com">https://wetransfer.com</a> 
Google Arts&amp;Culture - <a href="https://artsandculture.google.com">https://artsandculture.google.com</a> 
epodreczniki.pl - <a href="https://epodreczniki.pl">https://epodreczniki.pl</a> 
Khan Academy - <a href="https://pl.khanacademy.org">https://pl.khanacademy.org</a> 
Brainly - <a href="https://brainly.pl">https://brainly.pl</a>
Sprawdzanie wiadomości: 
Squla - <a href="https://www.squla.pl">https://www.squla.pl</a> 
Quizlet - <a href="https://quizlet.com/pl">https://quizlet.com/pl</a>
Wykorzystując wspomniane, bezpłatne narzędzia nauczyciel/nauczycielka będzie w stanie przygotować materiały (lub zaproponować to uczniom w ramach kształcenia wyprzedzającego), przeprowadzić lekcję, sprawdzić wiedzę uczniów oraz polecić im dodatkowe serwisy, w których mogą poszukać informacji, jeśli czują, że nie do końca zrozumieli dane zagadnienie. Wspomniane narzędzia zastąpią klasy i tablice, a uczniowie sami będą mogli wybrać, jaki sposób nauki najbardziej im pasuje.
Zatem, do dzieła!

Poszukujemy! Samodzielna praca uczniów i nauczycieli online przed lekcją i na lekcji.

Autor: Dorota Pintal
&nbsp;
Uczenie się wymaga wysiłku i zaangażowania uczącego się. Sposobem na zaangażowanie uczniów może być stosowanie w procesie uczenia gier dydaktycznych. Według Wincentego Okonia gra dydaktyczna to „metoda nauczania wykorzystująca grę jako formę ułatwiającą zdobywanie wiedzy i umiejętności. Czynnikiem charakteryzującym tę metodę jest zabawa, która jest niezwykle przydatna w procesie uczenia.”
Dzięki grom dydaktycznym uczniowie uczą się przez działanie. Warto przytoczyć tu wyniki badań mówiące, iż uczymy się 10% tego co czytamy, 20% tego co słyszymy, 30% tego co widzimy, 50% tego co słyszymy i widzimy, 70% tego co sami mówimy, 90% tego co sami robimy. Badania pokazują także, że 80% osób korzystających z internetu chce, aby ich nauka odbywała się poprzez zabawę. 
Stosowanie na lekcjach metody gier dydaktycznych przynosi szereg korzyści, należą do nich między innych:
♦ zwiększone zaangażowanie uczniów, 
♦ rozwijanie kreatywności i innowacyjności, 
♦ zwiększenie efektywności uczenia się, 
♦ rozwijanie umiejętności współpracy.
Dobrze skonstruowana gra potrafi tak pochłonąć młodych ludzi, że zapominają o otaczającym ich świecie. Wiąże się ze zwycięstwem – i tym samym daje poczucie satysfakcji. Dlaczego zatem nie przenieść fascynacji uczniów grami do edukacji? 
Aktualnie na świecie popularne są dwie formy edukacji przez rozrywkę: edukacja z wykorzystaniem gier oraz gamifikacja, czyli wykorzystanie w edukacji mechanizmów gier. 
Planując grę dydaktyczna należy pamiętać o:
♦ określeniu jasnych celów dydaktycznych; mogą wprowadzać nowy materiał lub mieć aspekt utrwalający, 
♦ dostosowaniu do wieku i możliwości uczniów tak, aby nie zniechęcały albo nie okazały się zbyt trudne, 
♦ ustaleniu jasnych zasad i ich bezwzględnym przestrzeganiu, 
♦ ustaleniu czytelnych i jasnych dla wszystkich zasad punktacji.
Wprowadzając na nasze lekcje gry dydaktyczne jako metodę aktywizującą możemy z powodzeniem włączyć do nich narzędzia technologii informacyjnych i komunikacyjnych (TIK).
Poniżej przegląd wybranych aplikacji dostępnych w internecie bezpłatnie, umożliwiających budowanie gier zarówno przez nauczycieli, jak i uczniów.
LearningAps – aplikacja umożliwiająca tworzenie interaktywnych ćwiczeń lub wykorzystywanie już istniejących. Jest pewnego rodzaju zbiorem mniejszych aplikacji, o różnym zastosowaniu. Użytkownicy mają do wyboru 19 mniejszych aplikacji i 5 narzędzi, np. Pasujące pary, Grupowanie, Milioner, Kolejność, zadanie z likami. 
Dostępna pod adresem <a href="https://learningapps.org/">https://learningapps.org/</a>
WordWall – aplikacja umożliwiające tworzenie zasobów dydaktycznych takich jak quizy, mecze, gry słowne w formie np. ruletki, labiryntu, sortowania grup, losowych kart. W wersji bezpłatnej można utworzyć pięć mini-gier, ale dostępnych jest wiele gotowych zasobów. 
Dostępna pod adresem <a href="https://wordwall.net/">https://wordwall.net/</a>
Kahoot – umożliwia tworzenie quizów. Odpowiedzi na pytania (indywidualnie lub grupowo) zawsze wzbudzają wśród uczniów emocje. Uczniowie mogą odpowiadać na pytania wykorzystując własne smartfony, śledzić na bieżąco swoją pozycję i wyniki innych uczestników gry. 
Dostępna pod adresem <a href="https://kahoot.com/">https://kahoot.com/</a>
Genially – aplikacja robiąca aktualnie w edukacji furorę. Umożliwia budowanie interaktywnych prezentacji, interaktywnych obrazów, filmów. Stwarza bardzo ciekawe możliwości do tworzenia gier, w tym także z wykorzystaniem gier planszowych. W zasobach Genially możemy znaleźć szablony do tworzenia gier na podstawie znanych „planszówek” takich jak: sequense maze, snakes and ladders, memory game, trivial quiz, jumanji, game of the goose. 
Dostępna pod adresem <a href="http://genial.ly">http://genial.ly</a>/
Przykład zastosowania:
♦ Zdalna lekcja chemii. Połączenie z uczniami za pomocą MS Teams. 
♦ Lekcja poświęcona utrwaleniu wiadomości i umiejętności z działu „Woda i roztwory wodne”. 
♦ Gra wykonana w Genially i LearningApps. 
♦ Uczniowie pracują w zespołach, małych grupach. Łączą się ze sobą w przygotowanych wcześniej odrębnych kanałach. 
♦ Każda z grup otrzymuje dostęp do gry. Uczniowie wykonują kolejne zadania (w dowolnie przez siebie ustalonej kolejności). Za każde poprawnie wykonane zadanie otrzymują literkę. Dostęp do gry: https://view.genial.ly/5ede88088c15b80d94f931ce/video-presentation-woda-i-roztwory-wodne 
♦ Po upływie 30 minut wracają na kanał ogólny i informują ile literek zdobyli. 
♦ Rozmawiają wspólnie z nauczycielem/nauczycielką o trudnościach, opowiadają jak pracowali, itd. 
♦ Na koniec układają hasło ze zdobytych literek.
Przykłady gier znalezione w sieci 
Gry matematyczne - <a href="http://www.superbelfrzy.edu.pl/category/gry-edukacyjne/matematyczne/">http://www.superbelfrzy.edu.pl/category/gry-edukacyjne/matematyczne/</a> 
Gry gramatyczne - <a href="http://www.superbelfrzy.edu.pl/category/gry-edukacyjne/gramatyczne/">http://www.superbelfrzy.edu.pl/category/gry-edukacyjne/gramatyczne/</a>
A może escape room? 
W ostatnim czasie w edukacji pojawił się nowy trend wykorzystujący rozwiązania stosowane w popularnych w ostatnich latach tzw. escape roomach. W czasie edukacji zdalnej ten sposób pracy z powodzeniem przeniósł się do sieci. W internecie możemy znaleźć wiele wartościowych propozycji nauczycieli do wykorzystania na lekcjach różnych przedmiotów. 
„Pokoje zagadek” możemy zbudować stosując wymienioną już wcześniej aplikację Genially, gdzie znajdziemy szablon „escape game education”. 
Narzędziami nadającymi się do tworzenia escape room są także Forms z Office 365 oraz Formularze Google. Z powodzeniem można też zastosować OneDrive, gdzie mamy możliwość kodowania zadań.
Inspiracje do tworzenia lub wykorzystania na swoich lekcjach opisanego sposobu pracy: 
<a href="https://escaperoomwedukacji.pl">https://escaperoomwedukacji.pl</a>/ 
<a href="https://www.facebook.com/groups/797701987331000/">https://www.facebook.com/groups/797701987331000/</a> - ESCAPE ROOM w edukacji
Temat: Prędkość, droga, czas 
Autorka: Violetta Szczupakowska 
<a href="https://view.genial.ly/5eb528492c3ba90db07553fb/interactive-content-dom-zagadek?fbclid=IwAR0NSoJwPR_zkhOjJohNxGJpMSapba8RgR6cp6ZF8Go_xuLUYXAHzwazZ4Y">Dom zagadek</a>
Temat: Równania. (kl. VI - VII) 
Autorka: Dorota Orłowska 
<a href="https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScFyhcyOJctKkd9oVhV564utKR8KnBAEwsWwrwH-jWl42a7PQ/viewform">Równania – Escape room</a>
Temat: Kwasy, sole, tlenki. (“Mikstura nieśmiertelności”, kl. I LO) 
Autorka: Dominika Bartosiewicz 
<a href="https://view.genial.ly/5eb6e6968c034e0d162d5828/presentation-chemiczny-escape-room">Mikstura nieśmiertelności</a>
Temat: Praca, moc, energia. kl. VII 
Autorka: Justyna Pawełek 
<a href="https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdhtnHYjEyClUELMf3Ve88Lnv8DAYTLI5xc9w3G-IwiAup52A/viewform">Opuszczona kopalnia</a>
Temat: Strefy geograficzne 
Autorka: Alicja Krzak- Gliwa 
<a href="https://view.genial.ly/5eb5689daef4220d1e16ccaa/interactive-content-wciagnal-mnie-fortnite">Wciągnął mnie Fortnite</a>
Temat: Dzień Ziemi. (“Wiadomość od Ziemi!”) 
Autorka: Angelika Kowalczewska 
<a href="https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScLN-N93p9ETcLOfi2pIMQmjepNj7yEpQ9arlx6pYu-YCJbCA/viewform?fbclid=IwAR0-AXTvmgR0XnJ8NBmB8vYsYnG4sr5Ja3KZWI5m1NyhVAeLFmlGykjHiIw">Wiadomość od Ziemi</a>

Gry dydaktyczne jako sposób na powtarzanie treści i … nie tylko.

Autor: Wioletta Matusiak
&nbsp;
Edukacja to relacja, edukacja to rozmowa – już o tym pisaliśmy w Inspiracjach i na pewno nie raz jeszcze napiszemy. Jak budować tę relację w trudnych czasach pandemii z uczniami najmłodszych klas szkoły podstawowej? O co zadbać?
Warto rozmawiać ze wszystkimi uczniami, jednak szczególnie z młodszymi – z klas 1-3 trzeba porozmawiać o sytuacji, w której wszyscy się znaleźliśmy, o pandemii i o koronawirusie. Warto odpowiedzieć na dziecięce pytania związane z tym tematem. Warto poświęcić czas na swobodną wypowiedź uczniów o tym, jak się czują w tej sytuacji, czy czegoś się obawiają. Warto się dowiedzieć, czy wiedza uczniów z młodszych klas szkoły podstawowej pozwala im bezpiecznie funkcjonować w dzisiejszym świecie.
Szczególnie pomocne w edukacji wczesnoszkolnej mogą być krótkie filmy, wyjaśniające rozmaite zjawiska. Film to jedno z narzędzi technologii informacyjno-komunikacyjnej, które doskonale sprawdza się w realiach szkolnych. Film z pewnością jest wsparciem dla nauczycieli przy realizowaniu treści z różnych dziedzin.
Jak rozmawiać z dziećmi podczas zajęć z edukacji wczesnoszkolnej o sytuacji pandemii z wykorzystaniem filmu? 
W pierwszych dniach pandemii w zespole Dinksy opracowaliśmy materiał filmowy, który odpowiada na pytania dzieci związane z sytuacją pozostawania w izolacji z powodu pandemii. Film „Krótki film o wirusie na literkę K i o żmii” trwa 6 minut i odpowiada m. in. na takie pytania:
- Co to jest pandemia i wirus? 
- Czy wszyscy zachorujemy? 
- Jakie są objawy choroby? 
- Dlaczego podjęto szczególne środki ostrożności? 
- Czym jest kwarantanna?
Link do filmu: <a href="https://www.youtube.com/watch?v=BAxc99IhJT0&amp;feature=youtu.be">„Krótki film o wirusie na literkę K i o żmii”</a>
Przygotowaliśmy też poradnik o tym, jak można pracować z dziećmi z wykorzystaniem treści z filmu. Z poradnika dowiecie się:
- Jak wykonać termometr okienny lub sztuczne płuca? 
- Jak zorganizować badania w terenie i jak przedstawić wyniki tych badań? 
- Jak bawić się w kodowanie? 
- Jak zorganizować edukację matematyczną w oparciu o dane z filmu?
Link do zasobów: <a href="https://issuu.com/studiodinksy/docs/film-o-wirusie-na-k.-inspiracje-do-pracy-iv">Krótki film o koronawirusie dla dzieci - inspiracje do pracy z dziećmi</a>
Dzisiaj, gdy już wróciliśmy do szkół lecz stale pozostajemy w dystansie społecznym – maseczki, zakaz organizowania zbiorowisk, imprez masowych, zmiana organizacji zajęć lekcyjnych w szkołach, temat ten jest tym bardziej aktualny. Uczniowie klas młodszych mogą odczuwać niepokój związany ze zmianami organizacji życia społecznego a także obawiać się o zdrowie swoich najbliższych. Dlatego obserwujcie swoich uczniów i bądźcie gotowi do rozmowy.

Jak budować relacje z najmłodszymi uczniami w czasie pandemii? Jak o przeżywanych uczuciach rozmawiać z uczniami z klas I-III?

Autor: Tomasz Tokarz
&nbsp;
Nasze czasy określane są mianem ery kultury obrazkowej. Szczególnie młodzi ludzie komunikują się dzisiaj często za pomocą zdjęć, grafik i filmów. Podstawowym kryterium branym pod uwagę przy zakupie smartfona jest jakość aparatu fotograficznego. Najpopularniejsze strony to te, na których można samodzielnie umieszczać swoje fotografie czy filmy: Instagram, TikTok, YouTube. Dlaczego nie wykorzystać ich do działań dydaktycznych? Zobaczmy, jak w prosty sposób zaprojektować profile społecznościowe bohaterów literackich albo stworzyć filmy promocyjne o wynalazkach Do takich niestandardowych aktywności edukacyjnych można wykorzystać różne aplikacje. Przyjrzyjmy się kilku z nich. Wszystkie wymienione poniżej aplikacje są bezpłatne w wersji podstawowej - zupełnie wystarczającej do swobodnej pracy twórczej (płatne mogą być dodatkowe elementy lub szablony). Do każdej z aplikacji proponujemy ćwiczenie dla uczniów, związane z innym przedmiotem.
CANVA - <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.canva.editor&amp;hl=pl&amp;gl=US">https://play.google.com/store/apps/details?id=com.canva.editor&amp;hl=pl&amp;gl=US</a> 
Bardzo prostym edytorem grafik i wideo jest Canva. To wszechstronna darmowa aplikacja do projektowania graficznego. Mamy do dyspozycji tysiące gotowych szablonów (m.in. plakaty, broszury, loga, banery, wizytówki, okładki płyt czy książek). Możemy za pomocą Canva tworzyć dyplomy, zaproszenia urodzinowe czy ślubne, memy i gify, prezentacje i ulotki. Niewątpliwym plusem tej aplikacji jest fakt, że uczniowie mogą pracować nad projektami zespołowo. 
--&gt; Propozycja ćwiczenia dla uczniów: Zaprojektujcie za pomocą aplikacji Canva infografikę pokazującą działanie gruczołów dokrewnych.
PICSART PHOTO EDITOR - <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.picsart.studio&amp;hl=pl&amp;gl=US">https://play.google.com/store/apps/details?id=com.picsart.studio&amp;hl=pl&amp;gl=US</a> 
Jeden z najpopularniejszych edytorów zdjęć i wideo. Oferuje możliwość przerabiania zdjęć i filmów, tworzenia naklejek i kolaży. Bardzo dużo filtrów do zdjęć, czcionek, efektów fotograficznych, naklejek. 
--&gt; Propozycja ćwiczenia dla uczniów: Stwórzcie za pomocą aplikacji APC sesję zdjęciową na profil instagramowy Izabeli Łęckiej.
ADOBE PHOTOSHOP EXPRESS - <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.adobe.psmobile&amp;hl=pl&amp;gl=US">https://play.google.com/store/apps/details?id=com.adobe.psmobile&amp;hl=pl&amp;gl=US</a> 
To szybki i łatwy w obsłudze edytor zdjęć, umożliwiający przekształcanie i edycję zdjęć jednym dotknięciem. Zapewnia duże spektrum narzędzi i efektów. Można za jego pomocą tworzyć kolaże zdjęć, memy, plakaty. Pozwala na naprawianie przekrzywionych obrazów, zniekształconych kątów kamery, wygładzenie ziarnistości, redukcję szumu kolorów i wyostrzenie szczegółów. 
--&gt; Propozycja ćwiczenia dla uczniów: Stwórzcie za pomocą aplikacje APE nowoczesną kampanię reklamową dla polskich ugrupowań politycznych, istniejących na przełomie lat 80. i 90. Jak mogłyby się reklamować Solidarność, SDRP, KLD czy Porozumienie Centrum? Jak mogłaby wyglądać kampania Lecha Wałęsy, Tadeusza Mazowieckiego, Stana Tymińskiego?
QUIK - <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.stupeflix.replay&amp;hl=pl&amp;gl=US">https://play.google.com/store/apps/details?id=com.stupeflix.replay&amp;hl=pl&amp;gl=US</a> 
Bardzo prosta i intuicyjna aplikacja pozwalająca na tworzenie filmów ze zdjęć. Wystarczy jedno kliknięcie by stworzyć dynamiczny film na podstawie własnych (lub cudzych) fotografii i nagrań. Możesz dodać własne nagrania i klipy oraz opisy tekstowe. Do wyboru jest ponad 100 darmowych utworów, ale można też użyć utworu z własnej kolekcji. Aplikacja dodaje przejścia i efekty i dopasowuje je do rytmu muzyki. 
--&gt; Propozycja ćwiczenia dla uczniów: Stwórzcie za pomocą aplikacji QUIK filmy promocyjne prezentujące wybitnych artystów renesansu. Wykorzystajcie zdjęcia ich arcydzieł na tle odpowiednio wybranej muzyki.
INSHOT - https://play.google.com/store/apps/details?id=com.camerasideas.instashot&amp;hl=pl&amp;gl=US 
Alternatywa dla QUIK. Ciekawy i łatwy w obsłudze edytor filmów. Umożliwia przycinanie i edycję klipów, synchronizację dźwięku i wideo. Możesz dodać także własną muzykę. 
--&gt; Propozycja ćwiczenia dla uczniów: Stwórzcie za pomocą aplikacji INSHOT dynamiczne filmy ukazujące praktyczne zastosowanie najważniejszych praw fizyki. Dopasujcie tempo i przesłanie filmu do zjawiska, które ilustruje dane prawo.
YOUCUT - https://play.google.com/store/apps/details?id=com.camerasideas.trimmer&amp;hl=pl&amp;gl=US 
Kolejna alternatywna aplikacja do tworzenia i obróbki wideo. Bardzo prosta w użyciu. Podobnie jak poprzednie aplikacje – umożliwia dołączenie podkładów muzycznych. 
--&gt; Propozycja ćwiczenia dla uczniów: Stwórzcie za pomocą aplikacji YOUCUT film prezentujący największe atrakcje turystyczne Małopolski. Uwzględnijcie motywy muzyczne i graficzne charakterystyczne dla tego regionu.
ACTION DIRECTOR - <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.cyberlink.actiondirector&amp;hl=pl&amp;gl=US">https://play.google.com/store/apps/details?id=com.cyberlink.actiondirector&amp;hl=pl&amp;gl=US</a> 
Aplikacja umożliwia nagrywanie i edycję wideo. Efekty filmu akcji podkreślają kluczowe momenty, a edycja w zwolnionym tempie i szybkości pomaga zwiększyć emocje za pomocą prostego suwaka. Można dodawać do klipu efekty powtarzania i prezentacji od tyłu. 
--&gt; Propozycja ćwiczenia dla uczniów: Stwórzcie za pomocą aplikacji AD film poświęcony słynnym matematykom. Zaprezentujcie ich biogramy i największe osiągnięcia. Spróbujcie przystępnie wyjaśnić o co chodziło w ich odkryciach.
VIDEOSHOP - <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.xvideostudio.videoeditor&amp;hl=pl">https://play.google.com/store/apps/details?id=com.xvideostudio.videoeditor&amp;hl=pl</a> 
Bardzo prosta aplikacja do edycji wideo. Możliwość dodawania efektów dźwiękowych, filtrów, nagrywania własnego głosu itd. 
--&gt; Propozycja ćwiczenia dla uczniów: Stwórzcie za pomocą aplikacji VIDEOSHOW film oddający charakterystykę życia codziennego w PRL. Wykorzystajcie historyczne zdjęcia oraz fragmenty wywiadów z dziadkami i rodzicami.
TIKTOK - <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.zhiliaoapp.musically&amp;hl=pl&amp;gl=US">https://play.google.com/store/apps/details?id=com.zhiliaoapp.musically&amp;hl=pl&amp;gl=US</a> 
W zestawieniu nie mogło zabraknąć tej legendarnej już aplikacji. Umożliwia ona tworzenie filmów oferując wiele ciekawych opcji (m.in. przycinanie, wycinanie, scalanie i duplikowanie klipów wideo). Oferuje tysiące bezpłatnych klipów muzycznych i dźwięków. 
--&gt; Propozycja ćwiczenia dla uczniów: Stwórzcie za pomocą aplikacji TIKTOK filmy reklamujące wybrane pierwiastki chemiczne (np. wodór, argon, żelazo itd). Filmy powinny być tak zbudowane, by ich stylistyka (motywy, efekty, muzyka) jak najlepiej charakteryzowały wybrany pierwiastek.
PLOTAGON - <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.plotagon.plotagon&amp;hl=pl&amp;gl=US">https://play.google.com/store/apps/details?id=com.plotagon.plotagon&amp;hl=pl&amp;gl=US</a> 
Ciekawa aplikacja do tworzenia animowanych filmów. Dzięki niej można podkładać głos pod postaci i montować historie. Oferuje wiele gotowych szablonów, zawierających bogaty zbiór różnych cech charakteru, tła, ubrań i akcesoriów do wyboru. 
--&gt; Propozycja ćwiczenia dla uczniów: Stwórzcie film nawiązujący do fabuły wybranych lektur – dodajcie własne głosy wykorzystując cytaty z omawianych pozycji.
Podsumowanie 
Kreatywność to umiejętność tworzenia nowych funkcjonalnych rzeczy, nadawania nowego znaczenia starym koncepcjom lub łączenia elementów w nowatorskie całości. Warto wykorzystać do rozwijania tych kompetencji smartfona – mały przenośny komputer. Dzięki aplikacjom możliwe jest wyrażanie siebie przy jednoczesnym wypełnianiu zadań związanych z realizacją podstawy programowej.

10 aplikacji na Androida do kreatywnej pracy z obrazem i filmem

Autor: Tomasz Tokarz
&nbsp;
Edukacja to relacja. Ale nie można relacji budować jedynie na przerwie. Szkoła powinna być tak zorganizowana, aby umożliwiać współpracę, komunikację, wymianę. Dlatego warto postawić na pracę zespołową, podczas której każdy uczeń/uczennica wnosi do grupy aktywność zgodną z jego/jej mocnymi stronami, zainteresowaniami i potrzebami. Pracę zespołową najlepiej połączyć z pracą projektową. Projekt to wieloaspektowe i wieloetapowe przedsięwzięcie zaplanowane w czasie, które ma przynieść konkretny efekt. 
Przyjmijmy, że uczniowie pracują nad stworzeniem filmu na temat roli internetu i gier internetowych w życiu nastolatków. Można tu włączyć elementy podstaw programowych z języka polskiego (tworzenie tekstów, nawiązania w grach do literatury), historii (media w historii, nawiązania w grach), biologii (wpływ internetu/gier na ciało i umysł), fizyki (jak w ogóle działa internet), informatyki, WOS itd. 
W jaki sposób można to zaplanować? Jakie narzędzia TIK można wykorzystać w zespołowej pracy nad projektem, by ułatwić jego przeprowadzenie? W jaki sposób możemy zespołowo pracować nad projektem w trybie edukacji hybrydowej lub zdalnej?
Załóżmy, że uczniowie zaangażowani w projekt są podzieleni na mniej więcej sześcioosobowe zespoły. Każda osoba w zespole ma jakąś rolę (przykładowo: menedżera, badacza, analityka, twórcy, marketingowca, prezentera), z którą wiąże się określony zestaw działań i odpowiedzialności. Każdy projekt składa się z etapów. W każdym etapie prac uczestniczy cały zespół, ale kluczowe znaczenie ma aktywność ucznia/uczennicy z określoną rolą. Ponoszą oni także odpowiedzialność za ukończenie etapu prac, który im podlega.
1. WPROWADZENIE — etap szukania pomysłów. 
Tu działa głównie uczeń/uczennica w roli menedżera (kierownika) inicjując dyskusję (burzę mózgów) na temat problemu i sposobów jego rozwiązania. Zbiera głosy i formułuje kierunek działań. Na tym etapie członkowie zespołu szukają odpowiedzi na pytania: jaki jest nasz cel? W jakim kierunku będziemy działać? Co chcemy osiągnąć? 
Przydatne narzędzia TIK. Najprościej wykorzystać narzędzia związane z jedną z głównych platform do pracy zespołowej: TEAMS (platforma Microsoft) lub MEET + CZATY (platforma Google). Można także użyć aplikacji do wspólnego, synchronicznego tworzenia map myśli (np. COGGLE)
2. BADANIA — etap zbierania danych (ang. research). 
Inicjatywę przejmuje badacz/badaczka, koordynujący proces szukania materiałów i informacji (o problemie, ale także o odbiorcach produktu/usługi). Na tym etapie członkowie zespołu szukają odpowiedzi na pytania: co wiemy o problemie?; z czego możemy skorzystać?; kim jest odbiorca naszego dzieła projektowego — jakie są jego potrzeby?; co może zainteresować innych ludzi w naszym projekcie. 
Przydatne narzędzia TIK. Można wykorzystać różne aplikacje w ramach Microsoft 365 lub G-Suite (np. formularze do tworzenia ankiet oraz arkusze kalkulacyjne), oprócz tego inne aplikacje do tworzenia ankiet i zbierania informacji zwrotnej (np. MENTIMETER), do robienia notatek (KEEP) czy gromadzenia danych (PADLET).
3. OPRACOWANIE — etap analizy i przetwarzania danych. 
Inicjatywę przejmuje analityk/analityczka. Koordynuje proces syntezy danych, zbiera w całość to, co udało się znaleźć, przetwarza dane i formuje ogólny zamysł. Następnie przedstawia pomysł, który podlega potem przedyskutowaniu w zespole. Na tym etapie szukamy odpowiedzi na pytania: co wynika z naszych poszukiwań?; jak możemy rozwiązać problem?; co konkretnie zrobimy, by stworzyć dzieło, odpowiadające na potrzeby odbiorców?; jak ich zachęcimy do zapoznania się z efektami naszych prac? 
Przydatne narzędzia TIK. Można wykorzystać różne aplikacje w ramach Microsoft 365 lub G-Suite (wspólna edycja dokumentów tekstowych czy prezentacji), a także np. aplikacje pomagające przygotować infografiki. 
Najprościej wykorzystać popularne aplikacje: CANVA lub GENIALLY, pozwalające na ciekawe przetwarzanie danych. Można też użyć jednej z poniższych aplikacji: 
EASELLY , VENNGAGE - tworzenie infografik 
INFOGRAM - wykresy, infografiki 
DATAWRAPPER - wykresy
4. TWORZENIE — etap projektowania modelu, makiety (filmu, gry, strony, aplikacji, wystawy). 
Inicjatywę przejmuje projektant/projektantka. Tworzy zalążek dzieła (z pomocą innych członków zespołu). Na tym etapie szukamy odpowiedzi na pytania: jakie będzie rozwiązanie problemu?; w jaki sposób nasze dzieło powinno wyglądać?; jakie elementy musi zawierać? (to etap tworzenia filmu). 
Przydatne narzędzia TIK. Można do tego wykorzystać aplikacje do tworzenia filmów i multimedialnych prezentacji. W przypadku systemu Windows przydatny jest MovieMaker, dla IOS najlepszym programem jest dedykowany IMovie. Można użyć także jednej z poniższych aplikacji. 
LUMEN - tworzenie multimedialnych prezentacji filmów 
KIZOA - tworzenie i obróbka filmów 
MAGISTO, FILMORAGO - obróbka filmów
5. PROMOCJA — etap tworzenia kampanii informacyjnej i promocyjnej – dotyczy dłuższych projektów. 
Koordynuje to marketingowiec. Planuje odpowiedni sposób przekazu i dba o przyciągnięcie odbiorców; może np. prowadzić media społecznościowe lub kanał na YouTube, gdzie ukazuje kolejne etapy prac. 
Przydatne narzędzia TIK. Do promocji wykorzystujemy oczywiście media społecznościowe (Facebook czy Instagram). Można także zrobić prostą stronę internetową – Witryny Google, WiX albo bloga (BLOGGER, WORDPRESS). Niezbędny może się także okazać kanał na YouTube. Naturalnie trudno się obejść bez aplikacji do tworzenia treści, np. jednej z poniższych: 
CANVA - grafiki, plakaty 
POSTERMYWALL - grafiki 
PIKTOCHART - grafiki, plakaty 
PIXLR - obróbka zdjęć
6. PREZENTACJA — przedstawienie produktu. 
Członek/członkini grupy, osoba, która najlepiej czuje się podczas występów publicznych, prezentuje efekty działań zespołu, opisuje innym elementy projektu – jest na pierwszej linii, jest twarzą projektu. 
Przydatne narzędzia TIK. Oprócz aplikacji w ramach Microsoft 365 (POWERPOINT) czy G-Suite (PREZENTACJE) może wykorzystać którą z poniższych: 
PREZI - tworzenie złożonych prezentacji 
CANVA - tworzenie prezentacji 
GENIALLY - tworzenie interaktywnych tablic 
EMAZE - tworzenie prezentacji z pomocą szablonów 
SUTORI - tworzenie osi czasu
7. PODSUMOWANIE — etap zbierający wnioski. 
Inicjatywa przechodzi do menedżera/menedżerki, którzy rozmawiają z członkami zespołu na temat projektu. Analizują wspólnie sukcesy i ewentualne niepowodzenia. 
Przydatne narzędzia TIK. Można tu oczywiście wykorzystać aplikacje do połączeń wideo w ramach platform Microsoft 365 (TEAMS) lub G-Suite (MEET), a także komunikatory np. SKYPE lub ZOOM.
Jaka jest rola nauczyciela/nauczycielki w takim modelu pracy? Zależy ona od wieku i doświadczenia uczniów. W skrajnym przypadku, jeśli grupa ma dużą wprawę, może ograniczyć się do roli zamawiającego usługę – klienta czy tzw. anioła biznesu i po prostu z ciekawością czekać na efekty prac. Może także pełnić funkcję lidera/liderki kilku zespołów i opiekować się menedżerami, którzy relacjonują mu/jej efekty realizowania poszczególnych etapów projektu oraz proszą o wsparcie (porady, wskazówki, materiały). A czasem rola nauczyciela/nauczycielki musi być większa, szczególnie w przypadku młodszych uczniów. Wtedy przejmuje on/ona rolę menedżera/menedżerki i kieruje ściślej pracami zespołów. 
Niezależnie od konkretnych wdrożeń, przyjętych sposobów realizacji, metoda projektu zespołowego wydaje się optymalna jeśli chodzi o rozwijanie przez uczniów kompetencji społecznych. A narzędzia TIK mogą się okazać bardzo przydatne dla efektywniejszej pracy – szczególnie w warunkach edukacji zdalnej.

Jak (współ)pracować zespołowo z wykorzystaniem narzędzi TIK?

Autor: Marta Florkiewicz-Borkowska
&nbsp;
Wraz z zamknięciem szkół i przejściem z nauczania stacjonarnego na nauczanie zdalne musieliśmy stawić czoło nowym wyzwaniom związanym z wykorzystaniem nowoczesnych technologii do przekazywania treści i skupieniu się na tym, co najważniejsze.
Technologia może stwarzać dystans, może nas izolować od siebie nawzajem, może nas rozpraszać, a także może wzbudzać w nas strach. I czasem te wszystkie elementy pojawiają się jednocześnie. Z drugiej strony jednak - technologia może nas bardzo do siebie zbliżyć i stać się jedynym możliwym sposobem komunikacji, natomiast smartfon - paradoksalnie jedynym narzędziem umożliwiającym nam kontakt ze sobą nawzajem.
Nauczanie z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, obojętnie czy odbywa się w trybie stacjonarnym, zdalnym czy hybrydowym, wymaga od nas planu i strategii. Wymaga od nas czasu, cierpliwości i otwartości na nowe rozwiązania.
Podstawowe pytanie, jakie powinniśmy zadać sobie na początku to: w jakim celu chcemy wykorzystywać nowoczesne technologie? Co nam, nauczycielom to da oraz co zyskają nasi uczniowie? Czy rzeczywiście powinno nam chodzić tylko o wiedzę teoretyczną, czy może równie ważne będzie rozwijanie kompetencji, uczenie odpowiedzialności, samodzielności, planowania i organizacji?
Wprowadzanie technologii do naszych metod nauczania powinno odbywać się stopniowo, poprzez oswajanie. Oswajanie siebie i oswajanie technologii. Oswajanie siebie w procesie uczenia się akceptacji i dawania sobie prawa do nie bycia ekspertem w tej dziedzinie. Uczenie samych siebie do otwierania się na uczniów, do dawania im przestrzeni do eksperymentowania, testowania i popełniania błędów, w końcu do wspólnego poznawania i adaptowania się w nowej sytuacji. Im szybciej zrozumiemy, że w tej dziedzinie to właśnie uczniowie są naszymi sojusznikami tym lepiej. Warto zauważyć, że uczniowie przez sam fakt obcowania z technologią na co dzień, są z nią oswojeni, co stwarza nam wiele możliwości integrowania technologii w klasie i może uczynić proces nauczania i uczenia się bardziej efektownymi.
Oto kilka ważnych zalet wykorzystywania technologii w procesie nauczania:
**** zwiększenie zaangażowania
Gdy technologia jest zintegrowana z lekcjami, uczniowie stają się bardziej zainteresowani przedmiotami, których się uczą. Uczenie staje się przyjemniejsze, a nauczanie tych samych rzeczy w nowy sposób sprawia frajdę. Co więcej, technologia może zachęcić do bardziej aktywnego udziału w procesie uczenia się, co może być trudne do osiągnięcia w tradycyjnym środowisku wykładowym. Dzięki odpowiednio dobranym narzędziom i aplikacjom zwykły wykład może stać się ciekawszy i bardziej angażujący.
**** utrwalanie wiedzy
Uczniowie, którzy są zaangażowani i zainteresowani tym, czego się uczą, lepiej przyswajają wiedzę. Technologia wspomaga i wyzwala chęć aktywnego uczestnictwa w zajęciach, co jest bardzo ważnym czynnikiem zwiększającym przyswajanie wiedzy. Różne jej formy mogą być wykorzystywane do eksperymentowania i poszukiwania najlepszych sposobów na utrwalanie zdobytych informacji.
**** indywidualizacja procesu uczenia się
Uczniowie uczą się w różny sposób. Mamy w klasie reprezentantów wielu stylów uczenia się i różnych umiejętności. Technologia daje ogromne możliwości uczenia się w bardziej efektywny sposób wychodząc na przeciw potrzebom uczniów. Uczniowie mogą uczyć się we własnym tempie, analizować przygotowany przez nauczyciela materiał, przeglądać, wracać lub, jeśli zajdzie taka potrzeba, przejść dalej. Co więcej, technologia daje więcej możliwości uczniom borykającym się z trudnościami lub niepełnosprawnościami. Jedną z nich jest czytnik immersyjny, ułatwiający pracę osobom z trudnościami związanymi z czytaniem.
****rozwijanie umiejętności współpracy
Wykorzystanie nowoczesnych technologii w edukacji daje uczniom szansę zaangażowania się w różne działania online. Od pracy nad projektami, podczas których mogą pracować na jednej tablicy czy też tworzyć wspólne kolekcje lub udostępniając dokumenty w wirtualnych przestrzeniach edukacyjnych. Technologia ułatwia współpracę uczniów nie tylko w obrębie tej samej klasy, ale także w tej samej szkole czy pomiędzy innymi szkołami.
**** kształtowanie kompetencji miękkich
Korzystając z technologii w procesie nauczania i uczenia się, zarówno nauczyciele, jak i uczniowie rozwijają umiejętności, które sa aktualnie niezbędne, takie jak współpraca, rozwiązywanie złożonych problemów, krytyczne myślenie, rozwijanie różnorodnych form komunikacji i umiejętności przywódczych, kreatywność oraz motywacja. Co więcej, umożliwia rozwój kompetencji cyfrowych, jak tworzenie prezentacji, odróżnianie wiarygodnych źródeł od fake newsów, zachowanie właściwej netykiety, odpowiednie formułowanie wiadomości e-maili.
**** wartość dodana dla nauczyciela
Dzięki licznym zasobom internetowym technologia ułatwia i wzbogaca nasz warsztat pracy. Szeroki wachlarz dostępnych narzędzi, zasobów i aplikacji umożliwia nam dopasowanie ich do naszych celów i potrzeb uczniów. Dzięki temu możemy ulepszyć tradycyjne metody nauczania i zwiększyć zaangażowanie uczniów. Dobrze dobrane narzędzie zaoszczędzają czas i energię, którą można przeznaczyć na pracę z uczniami z trudnościami. Poza tym posiadanie w szkołach rozwiązań chmurowych poprawia i usprawnia współpracę i wymianę wiedzy oraz informacji między nauczycielami.
Technologie stwarzają nam nową jakość pracy. Jakość polegającą na zmianie metod nauczania a także podejścia do uczniów. Oferują nam cały wachlarz możliwości, a od nas zależy, co z tego „szwedzkiego stołu” weźmiemy dla siebie i naszych uczniów. Ważne jest, że przy tym „stole” nie jesteśmy sami, mamy obok siebie całą klasę gotowych na wyzwania uczniów - musimy tylko podążać za procesem i odpowiednio sformułować prośby i oddelegować zadania oraz otworzyć się na umiejętności i doświadczenia uczniów.
Jako nauczyciele nie powinniśmy czuć się gorsi, czy też mniej zaawansowani technologicznie niż nasi uczniowie, ponieważ to jest właśnie idealna przestrzeń do tego, aby pozwolić im stać się naszymi nauczycielami. W wielu aspektach technologicznych uczniowie są bardziej zorientowani niż my. Pozwólmy im być ekspertami, uczmy się od nich i bądźmy pilnymi uczniami, bo w ten sposób świetnie dajemy im przykład. Chyba wszyscy zdajemy sobie sprawę, że przyszłość związana z uczeniem się i rozwojem ściśle związana jest z technologią i innowacjami. Dzisiaj uczniowie potrzebują kreatywnych przestrzeni do nauki, które rozbudzą w nich twórcę i zmotywują do zdobywania wiedzy. Wykorzystanie technologii umożliwia realizację projektów i programów edukacyjnych zorientowanych na ucznia. Dobrze zaplanowane projekty online dają uczniom szansę na rozwijanie umiejętności współpracy i rozwijanie pozostałych umiejętności XXI wieku.
Absolutnie nie bójmy się realizacji projektów, które wychodzą poza nasze kompetencje technologiczne. Cieszmy się tym faktem, bo to oznacza, że nasza rola rzeczywiście zredukuje się do bycia mentorem lub mentorką, a całą resztę wykonają uczniowie, od których my również będziemy mogli się czegoś nauczyć. Nie ma nic bardziej motywującego dla uczniów niż stać się nauczycielem dla swojego nauczyciela, którego się lubi i z którym ma się świetnie zbudowaną relację.
Zmienia się świat, zmieniają się nasi uczniowie, zmienia się szkoła. Razem ze zmianą naszych sposobów uczenia oraz podejścia do uczenia i nauczania pamiętajmy słowa Johna Deweya „Jeśli uczymy dzisiejszych uczniów tak, jak wczoraj, okradamy ich z przyszłości”.
&nbsp;

O zaletach technologii w procesie nauczania

Autor: Renata Maciejczyk
&nbsp;
Tradycyjny model nauczania to wykład nauczycielski + omówienie. W edukacji zdalnej to się nie sprawdza. Włącz e-materiały i narzędzia cyfrowe na lekcji!
W tradycyjnym modelu nauczania nauczyciele omawiają zagadnienie na lekcji, a później uczniowie sami je pogłębiają, wykonując zadania domowe. Edukacja zdalna sprawiła, że owa tradycja nie jest już aktualna. W edukacji zdalnej to się nie sprawdza, w dodatku jest trudniejsze do przeprowadzenia – uczniowie, którym trudniej przychodzi skupienie przed ekranem będą bujać w obłokach, a zza ekranu jeszcze trudniej ich przywołać niż w klasie…
Po co włączać e-materiały oraz narzędzia cyfrowe do lekcji?
Hybrydowy może oznaczać „coś, co składa się z różnych elementów, często do siebie niepasujących”.[1] W czasie zdalnej edukacji uczniowie często zmuszeni są samodzielnie zapoznać się z nowym dla nich materiałem i pogłębić wybrane zagadnienie. Niektórzy nauczyciele już wcześniej wykorzystywali metody cyfrowe do przygotowywania i utrwalania materiału omawianego na lekcji, wprowadzając tym samym kształcenie wyprzedzające, prowadząc „lekcje odwrócone”. Posługiwali się narzędziami cyfrowymi, niejako ucząc „hybrydowo” – dopasowując się nie tyle do warunków pracy w czasie trwania pandemii, co do możliwości technologicznych zarówno własnych, jak i szkolnych. Pozwalało im to także pobudzić kreatywność uczniów, przyciągnąć ich uwagę.
Uczniowie, wykorzystując narzędzia cyfrowe mogą w dowolnym momencie zapoznać się z materiałem otrzymanym od nauczyciela/nauczycielki, następnie na własną rękę go pogłębić, a także samodzielnie sprawdzić własną wiedzę. Nauczyciel/nauczycielka nie musi już przygotowywać drukowanych materiałów i kserówek (to nie tylko ekologiczne ale i ekonomiczne), spędzać wielu godzin poprawiając kartkówki czy sprawdziany. Raz utworzony materiał może być dowolnie zmieniany i dopasowywany do potrzeb różnych uczniów i różnych sytuacji. Proces poprawiania sprawdzianów czy kartkówek jest niejako zautomatyzowany – niektóre narzędzia cyfrowe same wyliczają procent poprawnych odpowiedzi. Zarówno uczniowie jak i nauczyciele są zadowoleni z takiego rozwiązania. Uczniowie mają do czynienia z przystępnymi, łatwymi w obsłudze narzędziami – a nauczyciele – oszczędzają czas.
Oczywiście, na początku nauczyciel/nauczycielka musi omówić wybrane zagadnienie. Może go przygotować, wykorzystując np. jedną z wybranych platform edukacyjnych, jak choćby:
epodreczniki.pl - <a href="https://epodreczniki.pl">https://epodreczniki.pl</a> 
Zdalne Lekcje - <a href="https://www.gov.pl/web/zdalnelekcje">https://www.gov.pl/web/zdalnelekcje</a> 
Khan Academy - <a href="https://pl.khanacademy.org">https://pl.khanacademy.org</a> 
Google Arts &amp; Culture - <a href="https://artsandculture.google.com">https://artsandculture.google.com</a>
Wymienione wyżej narzędzia będą przydatne nauczycielom także wtedy, gdy sytuacja pandemiczna się unormuje, a uczniowie powrócą w szkolne mury. Praca online będzie przecież towarzyszyć dorastającym pokoleniom na każdym kroku. Warto wdrażać się w nią etapowo, już od młodszych klas w szkole – przy okazji ucząc się zasad bezpieczeństwa, krytycznego doboru treści, radzenia sobie z tzw. szumem informacyjnym.
Zbyt wiele nowych e-narzędzi? Nauczyciele mogą wykorzystać również te, które już znają, np. edytory tekstu, czy prezentacje multimedialne pakietu Microsoft czy Windows lub dokumenty Google czy Microsoft w chmurze. Każdy inny sposób (platforma, narzędzie), który nauczyciel/nauczycielka zna, i który się sprawdza w jego pracy z uczniami – jest dobry!
Po zapoznaniu uczniów z tak przygotowanymi materiałami nauczyciel/nauczycielka określa zadanie dla uczniów i może sprawdzić ich wiedzę na wiele sposobów, używając narzędzi cyfrowych.
Jak dobrać narzędzie?
Dobierz narzędzie w zależności od charakteru zadania i jego celu:
Jeśli zadanie wymaga kreatywności, może być to prezentacja multimedialna (PowerPoint, Prezi), 
jeśli ma być to wypowiedź tekstowa (MS Word), 
praca graficzna (Canva), a jeśli 
test czy quiz – warto skorzystać z narzędzia Google Classroom lub Squla.
Uwaga! Squla jest narzędziem przeznaczonym dla uczniów od wieku przedszkolnego do klasy VI i jest częściowo płatna. Niemniej w godzinach „otwarcia szkoły”, to jest g. 8-16 każdy uczeń/uczennica może za darmo wykorzystywać wszystkie materiały i wykonywać zadania domowe, o których mówił nauczyciel/nauczycielka. Squla jest nieocenioną pomocą dla nauczycieli, ponieważ automatycznie ocenia quizy, podając wynik procentowy. Na tej podstawie nauczyciele mogą wystawić ocenę bądź stwierdzić, czy uczniowie odpowiednio zrozumieli materiał, sprawdzić, które pytanie czy zagadnienie sprawiło im największą trudność. Następnie może takie zagadnienia omówić na lekcji „na żywo” lub łącząc się z uczniami zdalnie.
Więcej na temat edukacji hybrydowej można dowiedzieć się np. z artykułu „Jak pracować metodą nauczania odwróconego/wyprzedzającego w warunkach edukacji hybrydowej” autorstwa Tomasza Tokarza – artykuł jest dostępny w Inspiracjach na platformie lekcjaenter.pl. Tam również można znaleźć inne przydatne linki, które ułatwią utworzenie materiałów lekcyjnych. 
Ciekawą propozycję dla nauczycieli (nie tylko) edukacji wczesnoszkolnej przedstawiła także Wioletta Matusiak w inspiracji OneNote w edukacji wczesnoszkolnej. 
po inne przydatne e-narzędzia, materiały czy instrukcje, jak z nich korzystać – sięgnij do: Narzędziowniki przedmiotowe, Tutoriale, Webinaria --&gt; w zakładce Materiały – na platformie projektu lekcjaenter.pl (dostępne po zalogowaniu).
Edukacja hybrydowa pozostanie z nami…
Rozwijająca się technologia daje coraz większe możliwości wykorzystania narzędzi TIK w procesie uczenia, zarówno podczas lekcji prowadzonych w szkolnej sali jaki i zdalnych. Wykorzystywanie e-materiałów i e-narzędzi wraz z metodami, których zastosowanie umożliwiają, jak np. odwrócona lekcja – ułatwia pracę nauczycielom, skraca czas wykładu na rzecz ćwiczeń. Uczniowie mogą wykazać się kreatywnością, krytycznym myśleniem, uczyć przez doświadczenie. Słowem – pogłębiać kompetencje kluczowe. Jeśli pracują na urządzeniach mobilnych – być może po raz pierwszy odkryją, że Smartfon dobrze sprawdza się nie tylko jako zabawka ale też w edukacji. Być może częściej sięgną do e-słownika, e-booka czy edukacyjnej gry porzucając na chwilę tik-tok J
Nie wydaje się, żeby można było uniknąć w przyszłości modelu edukacji hybrydowej, zatem im wcześniej się do niego przyzwyczaimy, tym lepiej z niego skorzystamy.
--------
[1] Słownik Języka Polskiego, PWN, <a href="https://sjp.pwn.pl/slowniki/hybrydowy.html">https://sjp.pwn.pl/slowniki/hybrydowy.html</a>, dostęp na dzień 29.10.2020
&nbsp;

Metody i narzędzia, które sprawdzą się nie tylko w pandemii

Autor: Marek Grzywna
&nbsp;
To, jak będą wyglądać lekcje czy uczniowie będą zadowoleni, a my spełnieni jako nauczyciele, w dużej mierze zależy od nas. Właśnie, czy słowo nauczyciel to trafne określenie dla osoby, która traktuje pracę w szkole jako pasje? Ja często określam zawód nauczyciela jako mentor czy przewodnik.
Jak pozbyć się rutyny na lekcji, co zrobić, aby dzieci nie mogły się doczekać lekcji, z chęcią na nią przychodziły. Przede wszystkim zadbajmy o relacje, zostawmy na chwile podstawę programową, plany, rozkłady… Usiądźmy i porozmawiajmy z uczniami. Czy zapytałaś/zapytałeś kiedyś ucznia co go interesuje? Co lubi robić? Czy pytamy jak minął mu dzień? Jaki ma humor? Jeśli zbudujemy zaufanie i dobrą atmosferę, to będzie to nasz pierwszy krok do sukcesu.
Niewątpliwie na atrakcyjność lekcji, brak nudy i rutyny wpływają też nowe technologie. Otaczają każdego z nas, nie możemy przed nimi uciec. Zakupy, wizyta w banku, rozmowa ze znajomym mieszkającym za granicą to tylko przykłady, w których je wykorzystujemy.
Nie korzystasz jeszcze z TIKu na lekcji? Zrób pierwszy krok! Teraz to idealny czas, czas kiedy edukacja zdalna stała się faktem. To właściwy moment, aby nauczyć się wybierać odpowiednie aplikacje i później z nich swobodnie korzystać. Dzięki nowym technologiom prowadzenie lekcji będzie łatwiejsze, a same lekcje ciekawsze. Każdy kiedyś zaczyna, a zacząć trzeba, bo nie chcemy zostać technologicznymi dinozaurami. Zacznijmy od jednej aplikacji. Kahoot, a może Quizizz? Mamy ogromny wybór. Aplikacji jest wiele. Wystarczy poświęcić chwilę i spróbować. Na początku może to być wstęp do lekcji, czy też jej podsumowanie. Ciekawy test online, czy też zadania zaangażują Twoich uczniów. Uczniowie to docenią, polubią Twoje lekcje, a dla Ciebie będzie to okazja do wprowadzenia nowych technologii na stałe do swoich lekcji.
Kilka słów na temat wspomnianych aplikacji:
Kahoot! to oparta na gamifikacji platforma edukacyjna, która w kilka minut ułatwia tworzenie, udostępnianie i granie. Możesz skorzystać też z gotowego testu. Żeby móc dołączyć do gry uczeń musi wpisać PIN, który się tworzy automatycznie przy stworzeniu i uruchomieniu testu. Uczniowie sami wpisują nick. Na pytania odpowiada się klikając odpowiednie odpowiedzi na ekranie komputera czy na smartfonie. Po każdym pytaniu pojawia się ranking. To idealny przykład nauki przez zabawę.
Quizizz działa podobnie do Kahoota. Jednak w tym przypadku uczniowie nie muszą pracować w czasie rzeczywistym. To my decydujemy w jakim czasie uczeń może uruchomić quiz. Quizizz to narzędzie do nauki we własnym tempie , które pomaga każdemu uczniowi świętować swoje osiągnięcia. Nauczyciele włączają Quizizz do nauczania, weryfikacji osiągnięć i oceny, aby wspierać uczniów w każdym wieku. Aby zagrać w grę na Quizizz, możesz wybrać z biblioteki publicznych quizów (przygotowanych przez innych nauczycieli) lub stworzyć własne.
Dzięki tym aplikacjom możesz sprawdzić wiedzę uczniów oszczędzając swój czas. Raz przygotowujesz test, możesz go zmodyfikować w dowolnym czasie, nie musisz go drukować, więc oszczędzasz papier i pieniądze, a co najważniejsze wynik testu pojawia się automatycznie - nie musisz sprawdzać zaoszczędzony czas przeznaczyć dla siebie?
Praca w grupach? Projekty? A może ciekawa godzina wychowawcza? Tu z pomocą przychodzi Padlet. Jest to aplikacja, która służy do dzielenia się materiałami, gromadzenia materiałów i ich wymiany. Dzięki tej aplikacji możliwa jest praca w zespole, ale również możemy wykorzystać tą aplikację do gromadzenia i segregowania własnych materiałów - idealny przybornik nauczyciela?
Lekcja w terenie z wykorzystaniem smartfona lub tabletu?
Actionbound to narzędzie, które pozwala budować interaktywny świat wypełniony misjami, pytaniami, zadaniami i ćwiczeniami. Aplikacja ta wykorzystuje również funkcję lokalizacji GPS do odnajdywania obiektów i punktów w terenie. Uczestnictwo w grze z wykorzystaniem Actionbound jest możliwe za pośrednictwem aplikacji mobilnej, a dane dotyczące uczestnictwa są rejestrowane za pośrednictwem interfejsu internetowego.
Gracze są zaproszeni do odpowiadania na pytania i wykonywania zadań, które możesz skonfigurować za pomocą kreatora, za pośrednictwem przeglądarki internetowej.
Pojawiły się w Twojej głowie wątpliwości, pytania?
„Nie mam czasu na to”
Kiedy wprowadzisz TIK na lekcji zauważysz, że efekty nauczania są osiągane szybciej i łatwiej. Wprowadzenie elementów gamifikacji nie tylko uatrakcyjnia lekcje, ale pozwala na szybsze zapamiętanie nowego materiału przez uczniów.
„Uczniowie są lepszymi ekspertami…”
Oczywiście, to oni praktycznie od urodzenia korzystają z nowych technologii. Wykorzystaj to, inspirujcie się wzajemnie, bądźcie dla siebie technologicznymi partnerami.
Czas na technologiczne zmiany w szkołach! Poszukaj grupy wsparcia, jest wiele blogów, stron z inspiracjami, zapytaj kolegów, korzystaj z doświadczenia uczniów i dbaj o relacje. Oby niebawem powstał w waszej szkole cyfrowy świat, świat świadomych użytkowników nowych technologii, świat ciekawych inspirujących lekcji. Oby był to czas przygody - niesamowitej przygody.
&nbsp;

Szkoła - świat ciekawych inspirujących lekcji

Autor: Agnieszka Jankowiak-Maik (Babka od histy)
Narzędzia cyfrowe i humanistyka? Jak najbardziej! Edukacja szkolna powinna kształcić przede wszystkim kompetencje, a jedną z ważniejszych jest bez wątpienia sprawne posługiwanie się technologią komunikacyjno-informacyjną. Oto wybór najciekawszych aplikacji, które nie tylko uatrakcyjnią nasze lekcje, ale też sprawią, że nasi podopieczni nabędą bardzo konkretne, przydatne życiowo umiejętności, gdyż wiele z nich rozwija także myślenie analityczne, selekcjonowanie informacji czy myślenie kreatywne 
 
Choć lekcje historii nadal potrafią kojarzyć się z wykładami oraz odpytywaniem z dat, to jednak coraz więcej nauczycieli i nauczycielek wprowadza do edukacji narzędzia cyfrowe. Przedmioty humanistyczne idealnie nadają się do pracy tego typu. Dodatkowym atutem jest też kształcenie myślenia kreatywnego – jednej z najbardziej istotnych kompetencji przyszłości.
Bardzo popularne stało się korzystanie z narzędzi takich jak Wakalet czy Padlet, służących do gromadzenia i udostępniania tworzonych materiałów, piękne prezentacje możemy tworzyć za pomocą Genially. Są to jednak dość powszechnie znane narzędzia, w moim wyborze starałam się więc wybrać te mniej znane, które mają szansę oczarować Waszych uczniów i uczennice.
Efekt „WOW” na dzień dobry
Myślę, że dobre nastawienie do lekcji gwarantuje nam już ogromną szansę na sukces. Dlatego poza intrygującymi tematami czy stawianiem pytań problemowych warto skorzystać z aplikacji, które przyciągną uwagę klasy od pierwszych minut. Polecam szczególnie aplikację „Breaking News Generator” (<a href="https://www.classtools.net/breakingnews/">https://www.classtools.net/breakingnews/</a>), która pozwala na stworzenie slajdu imitującego „wiadomość z ostatniej chwili”. Taka wiadomość może być świetnym wprowadzeniem do nowego tematu (możemy wprowadzić narrację: Z ostatniej chwili! Bezpotomnie zmarł Kazimierz Wielki. Koniec dynastii Piastów!). Slajdy możemy przygotowywać sami, ale będzie to również świetne ćwiczenie dla klasy. Młodzież będzie w ten sposób kształcić selekcję informacji. Aplikacja jest darmowa, nie wymaga rejestracji. Po stworzeniu slajdu możemy pobrać go na nasze urządzenie.
Drugą aplikacją, która bez wątpienia zaintryguje naszych uczniów i uczennice to My Heritage. Deep nostalgia ( <a href="https://www.myheritage.pl/deep-nostalgia">https://www.myheritage.pl/deep-nostalgia</a> ), która pozwala na „ożywianie” zdjęć. Po wgraniu zdjęcia do programu otrzymujemy animację – bohater czy bohaterka zdjęcia zacznie się rozglądać, zagadkowo uśmiechać. Myślę, że ożywiona postać historyczna, która wita naszych uczniów zrobi „efekt wow”! Aplikacja jest darmowa, ale wymaga rejestracji.
Social media w służbie humanistyki
Social mediów nie należy się bać! Warto je oswoić i wykorzystywać na lekcjach. Młodzież spędza w nich sporo czasu, dlatego warto pokazać im, jak można wykorzystać je w ciekawy, mądry i kreatywny sposób. Jestem przekonana, że włączenie ich do edukacji sprawi, że młodzież będzie się zdecydowanie bardziej angażować w lekcje.
Jednym z moich ulubionych ćwiczeń jest tworzenie fałszywych kont w social mediach znanym postaciom historycznym. Można w tym celu wykorzystać Instagram, Facebook, a nawet tak popularnego Tik Toka! Takie ćwiczenie bez wątpienia zmusza do wyszukiwania i selekcjonowania informacji – biogram postaci i opisy postów mają bowiem swoje ograniczenia. Aby przeprowadzić takie ćwiczenie można skorzystać z gotowych generatorów fałszywych kont, np. <a href="https://generatestatus.com/fake-instagram-account-maker/">https://generatestatus.com/fake-instagram-account-maker/</a>
Praca z fałszywymi kontami w mediach społecznościowych to również dobry pretekst do podjęcia dyskusji o „fake newsach” oraz o tym, jak łatwo manipulować informacją w internecie. Warto uczulić młodzież, by z takich generatorów korzystała w sposób mądry i odpowiedzialny.
Znane postaci jak bohaterowie gier RPG
Jedną z ciekawszych aplikacji, które odkryłam w ostatnim czasie jest Cardmaker (<a href="http://cardmaker.pythonanywhere.com/static/card/generator_postaci.html">http://cardmaker.pythonanywhere.com/static/card/generator_postaci.html</a>). Aplikacja jest darmowa, dostępna online i służy do tworzenia kart postaci w grach RPG (role-playing game – gra fabularna). W generatorze możemy dodać imię i nazwisko postaci, załadować zdjęcie i dodać specjalne zdolności. Od nauczycielek i nauczycieli zależy, na jakie elementy zwrócą uwagę, ale mogą być to największe osiągnięcia, cytaty, krótki biogram). W procesie tworzenia karty nasi uczniowie i uczennice również ćwiczą myślenie kreatywne oraz selekcjonują informacje, gdyż miejsce na nie jest naprawdę ograniczone!
Karta postaci nadaje się do pracy z autorami dzieł literackich, bohaterami książek, postaciami historycznymi. Tak naprawdę możliwości jest bardzo wiele.
Kreatywne ćwiczenia z „reala” do aplikacji
Bez wątpienia edukacja zdalna wymusiła przeniesienie części ciekawych rozwiązań do przestrzeni internetowej. W czasie edukacji stacjonarnej bardzo lubiłam korzystać z kostek Story Cubes, służących do snucia opowieści z wykorzystaniem prostych obrazków, znajdujących się na kostkach. Okazuje się jednak, że z tego rozwiązania możemy korzystać również online. Jednym z takich narzędzie jest Story Dice (<a href="https://rpg.nathanhare.net/storygen/">https://rpg.nathanhare.net/storygen/</a>), które generuje wskazaną ilość obrazków na drodze losowania. Możemy również pobrać aplikację Story Dice, która jest bardziej dopracowana wizualnie (<a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.zuidsoft.storystones&amp;hl=pl&amp;gl=US">https://play.google.com/store/apps/details?id=com.zuidsoft.storystones&amp;hl=pl&amp;gl=US</a> ). Kości opowieści można wykorzystać przy uczeniu się słówek na językach, snuciu opowieści osadzonych w realiach historycznych lub na języku polskim. Ja chętnie wykorzystuję je również na lekcjach wosu – służą inspiracji przy tworzeniu programów wyborczych lub fundacji czy stowarzyszeń.
Gamifikacja na lekcjach z użyciem quizów
Bardzo mnie cieszy coraz bardziej powszechne wykorzystywanie mechanizmów gamifikacji w edukacji. Świetnie wpływa to na budowanie motywacji, wprowadza doskonałą atmosferę, a młodzi ludzie uczą się pozytywnej rywalizacji z dreszczykiem emocji. Wszak niekoniecznie musi tu chodzić o zwycięstwo. Idealnym rozwiązaniem na szybkie powtórki lub podsumowanie lekcji są quizy, które możemy wykonać za pomocą aplikacji Kahoot (<a href="https://kahoot.it/">https://kahoot.it/</a> ), która pozwala na stworzenie pytań i wgranie ilustracji. Podobne możliwości ma również Quizizz (<a href="https://quizizz.com/">https://quizizz.com/</a>) czy Learning apss (<a href="https://learningapps.org/">https://learningapps.org/</a> ). Ostatnia strona zawiera bardzo dużo opcji – możemy tworzyć puzzle, mapy, osie czasu i wiele, wiele innych.
Drzewo genealogiczne online
Ostatnią aplikacją w dzisiejszym zestawieniu jest niezwykła aplikacja służąca do tworzenia drzewa genealogicznego swojej rodziny. Zdaję sobie sprawę, że na takie ćwiczenia niekoniecznie mamy czas na lekcjach, ale myślę, że warto zainteresować młodych ludzi ich korzeniami. Być może sięgną po historię swoich przodków? Aplikacja jest darmowa i dostępna tutaj: <a href="https://www.myheritage.pl/family-tree-builder">https://www.myheritage.pl/family-tree-builder</a>.
Aplikacje i szeroko rozumiana technologia komunikacyjno-informacyjna stają się coraz bardziej popularne. Wybór stał się wręcz nieograniczony. Korzystanie z tych narzędzi rozwija kompetencje i uatrakcyjnia nasze lekcje. Warto jednak pamiętać, że żadne aplikacje nie zastąpią relacji, kontaktu i rozmowy, bo to one stanowią fundament mądrej szkoły.

Autor: Renata Maciejczyk
&nbsp;
Rzeczywistość nauki zdalnej pokazuje, że to nie tylko odrabianie lekcji i zadań domowych, ale – coraz częściej – to kilkadziesiąt godzin tygodniowo spędzanych przed ekranem. Kluczowe jest przede wszystkim zorganizowanie „miejsca pracy” dla ucznia/uczennicy na miarę jego potrzeb, wykorzystując możliwości, jakie mamy. Optymalnie byłoby, gdyby każde dziecko miało własne pomieszczenie i swój sprzęt komputerowy, jednak nie zawsze jest to możliwe. Mając odpowiednio przygotowane miejsce pracy, możemy zająć się najważniejszym zagadnieniem, czyli organizacją nauki zdalnej.
Zadbaj o aktualny plan lekcji
Doświadczenie pokazuje, że mimo trwającej od wielu miesięcy pandemii, niektóre szkoły nadal funkcjonują bez planu działania, na bieżąco. Uzupełniają plan lekcji z dnia na dzień, informując o tym uczniów przez dzienniki elektroniczne. Największy problem stanowi to dla uczniów najmłodszych, klas IV–VI, którzy nie zawsze sprawdzają codziennie wiadomości. Obowiązek ten spoczywa na rodzicach, którzy w natłoku własnych zajęć nie zawsze odczytają wiadomość od nauczyciela/nauczycielki. Warto zatem, aby to nauczyciele-wychowawcy tworzyli i uaktualniali plan lekcji swojej klasy lub też, aby to sami uczniowie lub ich rodzice zaplanowali naukę zdalną.
Do stworzenia takiego „internetowego” planu zajęć można wykorzystać najprostsze, ogólnodostępne narzędzie, jakim jest kalendarz Google. Uczeń/uczennica lub rodzice mogą ustawić mailowe przypomnienie o wprowadzanych na bieżąco zmianach. Jeżeli nauczyciel/nauczycielka wykorzystuje Google Meet do prowadzenia lekcji, może wprowadzić takie spotkanie i dodać do niego uczniów. Taki plan lekcji online można stworzyć również wykorzystując aplikację Miro. Miro będzie również przydatne zarówno dla uczniów, jak i nauczycieli w przypadku tworzenia map myśli, podziału obowiązków w ramach zadania domowego, kontrolowania na bieżąco postępów uczniów w długoterminowych projektach. Uczniowie z kolei mogą wykorzystywać Miro do dzielenia się notatkami czy przeprowadzania burzy mózgów w projektach grupowych.
Określ własne cele edukacyjne
Nauka zdalna wymaga o wiele więcej wysiłku niż chodzenie do szkoły i odrabianie zadań domowych. Czasem zdarzają się okienka, które w normalnych czasach były zapełniane „zastępstwami”. Warto aby uczniowie samodzielnie zaplanowali własne cele edukacyjne, zastanowili, jakie umiejętności chcieliby zdobyć i wykorzystać ten wolny czas. Uczniowie mogą:
uczyć się języka obcego, wykorzystując np. Duolingo (w formie aplikacji lub w wersji przeglądarkowej (lub Busuu – również w formie aplikacji lub w wersji przeglądarkowej). 
podszkolić swoje umiejętności matematyczne, używając np. Photomath (w formie aplikacji), 
czytać lektury lub słuchać audiobooków, używając np. EmpikGo (aplikacja płatna w ramach abonamentu). 
rozwijać swoje pasje i zainteresowania, wykorzystując wszelkie możliwe aplikacje np. do rysowania (Procreate) lub projektowania graficznego (na przykład Canva). 
Notuj – stwórz swój elektroniczny zeszyt-notatnik
Kolejnym aspektem zdalnego nauczania jest tworzenie odpowiednich notatek, czy to z lekcji, czy dla siebie. Skoro i tak uczniowie zmuszeni są do wysyłania elektronicznie zadań domowych, warto, aby od początku tworzyli je w takiej formie. Najprostszym przykładem oprogramowania, z którego mogą skorzystać zarówno uczniowie, jak i nauczyciele jest pakiet MS Office. W tym przypadku dobrze jest skupić się na edytorze tekstu MS Word, dowiedzieć się więcej na temat formatowania tekstu czy wstawiania komentarzy, które znacząco ułatwią późniejsze omawianie zadań obu stronom.
Uczniowie i nauczyciele mogą wykorzystywać aplikacje, które będą traktować jak cyfrowe zeszyty czy notatniki. Dobrym przykładem jest tutaj aplikacja Evernote, w której do notatek można dodawać pliki tekstowe, obrazy, pliki PDF, czy pliki dźwiękowe. W połowie drogi, między tradycyjnym notatnikiem, a cyfrową aplikacją plasuje się Bamboo Paper. Do najlepszego wykorzystania aplikacji potrzebne będzie jednak piórko graficzne. Posiadając ten sprzęt możemy odręcznie tworzyć notatki, rysować, wstawiać zdjęcia i inne pliki, tworząc materiały tak, jak lubimy. W przypadku stricte notatników cyfrowych warto rozważyć te z serii Wacom Bamboo. Wykorzystując takie urządzenie, nasze notatki od razu będą mogły zostać wyeksportowane do odpowiadającego nam cyfrowego formatu.
Zarówno uczniowie, jak i nauczyciele, wykorzystując wspomniane narzędzia będą mogli łatwiej ze sobą współpracować, sprawniej archiwizować swoje materiały i notatki, a później się nimi dzielić. Wykorzystując kalendarze i planery obie strony zyskają pewność, że co prawda każdy po swojej stronie ekranu, ale jednak spotkają się w tym samym czasie.
Więcej o wspomnianych aplikacjach i narzędziach można dowiedzieć się, klikając w poniższe linki: 
Kalendarz Google - <a href="https://calendar.google.com/calendar/u/0/r">https://calendar.google.com/calendar/u/0/r</a> 
Google Meet - <a href="https://meet.google.com">https://meet.google.com</a> 
Planowanie Miro - <a href="https://miro.com/online-strategic-planning-tool/">https://miro.com/online-strategic-planning-tool/</a> 
Duolingo - <a href="https://pl.duolingo.com">https://pl.duolingo.com</a> 
Busuu - <a href="https://www.busuu.com/pl">https://www.busuu.com/pl</a> 
Photomath - <a href="https://photomath.app/en/">https://photomath.app/en/</a> 
EmpikGo - <a href="https://www.empik.com/go">https://www.empik.com/go</a> 
Evernote - <a href="https://evernote.com/intl/pl/">https://evernote.com/intl/pl/</a> 
Bamboo Paper - <a href="https://www.wacom.com/en-us/products/apps-services/bamboo-paper">https://www.wacom.com/en-us/products/apps-services/bamboo-paper</a> 
Notatniki elektroniczne - <a href="https://wacom.pl/produkt/notatniki-elektroniczne-bamboo">https://wacom.pl/produkt/notatniki-elektroniczne-bamboo</a>
W przyszłości nie unikniemy cyfryzacji wszelkich materiałów, pandemia jest zatem dobrym momentem, aby znaleźć odpowiednie, wygodne dla każdego z nas aplikacje i narzędzia, które posłużą nam po powrocie do szkół.